به گزارش سلامت نیوز ،با آغاز فصل سرما، رفته رفته باید منتظر شیوع گسترده آنفلوآنزا باشیم. امسال برخلاف سال‌های گذشته، بیماری مهلک کرونا نیز به چالش شیوع آنفلوآنزا اضافه شده است. همزمانی شیوع این دو بیماری، موجب شده است که کادر درمان در زمره گروه‌های پرخطری به حساب بیایند که در معرض ابتلا به این دو بیماری هستند.
تاکنون حدود 200 نفر از کادر درمان به دلیل ابتلا به بیماری کرونا جان باخته‌اند و پیش‌بینی می‌شود که در پیک سوم کرونا، تعداد شهدای سلامت از آمار فعلی نیز فراتر برود. اگر شیوع بیماری آنفلوآنزا هم اضافه شود، آنگاه انتظار می‌رود که سلامت کادر درمان به شکل جدی‌تری به خطر بیفتد. در این شرایط بحرانی، تزریق واکسن آنفلوآنزا برای کادر درمان باید در اولویت باشد، اما شواهد و بررسی‌ها نشان می‌دهد که هنوز واکسن آنفلوآنزا به دست بسیاری از فعالان جامعه پزشکی نرسیده است.
بسیاری از از داروسازان، پزشکان، پیراپزشکان، پرستاران و بهیاران گلایه دارند که هنوز موفق به تزریق واکسن آنفلوآنزا نشده‌اند، در حالی که آنها در زمره گروه‌های پرخطر به حساب می‌آیند. تاخیر در تزریق این واکسن شاید برای افرادی که کمتر در تماس با بیماران هستند، مشکل حادی ایجاد نکند، اما قطعا برای پزشک و پرستاری که صبح تا شب بر بالین بیماران مختلف حضور دارد، هر روز تاخیر در تزریق این واکسن ممکن است حکم مرگ و زندگی را داشته باشد.
برخی از نمایندگان جامعه پزشکی تاکید دارند که در شرایط همدستی کرونا و آنفلوآنزا در فصل پاییز باید سهمیه مشخصی از واکسن آنفلوآنزا برای کادر درمان کنار گذاشته شود تا سلامت کادر درمان در این روزهای بحرانی، بیشتر از این به خطر نیفتد.
درخواست اکید نمایندگان جامعه پزشکی
برخی از نمایندگان جامعه پزشکی به طور اکید از مسئولان درخواست کرده‌اند که کادر درمان را در اولویت تزریق واکسن آنفلوآنزا قرار دهند.به طور مثال، رئیس مجمع عمومی سازمان نظام پزشکی و عضو شورای عالی سازمان نظام پزشکی که هر دو در استان مازندران مشغول به کار هستند، در نامه‌ای به معاونت بهداشتی دانشگاه مازندران خواستار اختصاص سهمیه مناسب واکسن آنفلوآنزا به کادر درمان و بیماران خاص شدند.
در بخشی از این نامه آمده است: «با عنایت به توصیه‌های سازمان جهانی بهداشت مبنی بر تزریق واکسن آنفلوآنزا و با توجه به مخاطره افتادن جان همکاران و کادر درمان و کلیه فعالان جامعه پزشکی، باید کادر درمان و خانواده ایشان در اولویت تزریق واکسن آنفلوآنزا باشند. در این راستا از پزشک خانواده شهری و روستایی تا پزشکان و دندانپزشکان مطب‌دار و پرسنل شاغل در آن و کلینیک‌ها و پارا کلینیک‌ها، داروخانه‌ها و آزمایشگاه‌ها و پرسنل شاغل در آن و همچنین دانشجویان گروه پزشکی و خانواده‌های ایشان باید در اولویت تزریق این واکسن باشند. همچنین بیماران خاص، بیماران پیوند اعضا، افراد دیابتی، زنان باردار و بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن نیز باید در اولویت تزریق این واکسن قرار گیرند .
بنابراین با عنایت به در پیش رو بودن فصول پاییز و زمستان وشیوع بیشتر آنفلوآنزا و همچنین با توجه به نظر کارشناسان مبنی بر احتمال وخیم‌تر شدن بحران کرونا در این فصول و نظر به اینکه افتراق علایم بالینی این دو بیماری به‌راحتی میسر نیست، خواهشمند است جهت حفظ سلامت کادر درمان، اقدام لازم جهت تهیه واکسن آنفلوآنزا برای کادر درمان مورد نظر قرار گیرد.»
همچنین عباس آقازاده، رئیس مجمع سازمان نظام پزشکی نیز در نامه‌ای به معاون اول ریاست جمهوری از انبار شدن طولانی مدت واکسن‌های آنفلوآنزا در انبار شرکت‌های پخش دارو و اختصاص اولین سهمیه به نمایندگان مجلس انتقاد کرد. در بخش دیگری از متن این نامه نیز به در اولویت بودن تزریق واکسن آنفلوآنزا برای کادر درمان تاکید شده و آمده است: «سازمان نظام پزشکظی از قبل نیز اعلام کرده است که پزشکان، کارشناسان و همه فعالان عرصه سلامت مردم در بخش خصوصی را نیز از گروه‌های واجد اولویت در دریافت واکسن آنفلوآنزا می‌داند و همچنین در ادامه نیز دو بازوی قابل اعتماد برای توزیع عادلانه و بهداشتی واکسن را متذکر می‌شود. بازوی اول، سیستم بهداشت و درمان شامل خانه‌های بهداشت، مراکز بهداشت، بیمارستان‌های دولتی و دوم نیز همه داروخانه‌های مجهز به زنجیره سرد است که با وارد کردن کد ملی دریافت کننده واکسن، اقدام به تحویل آن خواهند کرد.»
همچنین بهنام عباسیان، عضو شورای عالی نظام پزشکی نیز از اینکه در شرایط پاندمی کرونا، سهمیه واکسن آنفلوآنزا به جامعه دندانپزشکی اختصاص نیافته است،گلایه می‌کند.
او با اشاره به اینکه جامعه پزشکی و دندانپزشکی همواره در معرض نامهربانی‌ها قرار داشته است، اظهار می‌کند: «امروزه که هم جامعه پزشکی و هم دندانپزشکی در خط اول مقابله با کرونا قرار دارند و برای سلامتی آحاد جامعه از هیچ کوششی دریغ نمی‌کنند، اما با ناملایمات زیادی از سوی مسئولان مواجه هستند. یک روز شاهد طغیان مالیاتی هستیم که جامعه پزشکی باید تراکنش‌های مالیاتی سال ۹۳ خود را ارائه دهد، در حالی که همواره با سعه صدر مالیات خود را پرداخت کرده است. امروز نیز در شرایط پاندمی کرونا، شاهد هستیم که سهمیه واکسن آنفلوآنزا به دندانپزشکان اختصاص داده نشده است.»
او تاکید می‌کند: «۹۰ درصد خدمات سلامت دهان و دندان توسط دندانپزشکان بخش خصوصی ارائه می‌شود و با این سیل عظیم مراجعه، میزان ابتلا به کووید ۱۹ در جامعه دندانپزشکی بالا بوده است و حتی فوتی نیز داشته‌ایم. همچنین همکاران پزشک در بیمارستان‌ها و دندانپزشکان نیز در مطب‌ها در حال خدمت‌رسانی به عموم مردم هستند. بنابراین وزارت بهداشت باید سهمیه واکسن آنفلوآنزا را به میزان مناسب برای جامعه دندانپزشکی در نظر بگیرد تا با خیال راحت و رعایت پروتکل‌های بهداشتی به خدمات‌رسانی بپردازند.»
ضرورت‌های تزریق واکسن آنفلوآنزا برای کادر درمان
بسیاری از کارشناسان جامعه پزشکی بر این نکته تاکید دارند که کادر درمان در زمره گروه‌های پرخطر قرار دارد که باید در اولویت تزریق واکسن آنفلوآنزا قرار بگیرد.برخی پژوهش‌های پزشکی نیز نشان می‌دهد که تزریق واکسن آنفلوآنزا می‌تواند تا حد زیادی، آمار مرگ و میر بر اثر این بیماری را کاهش دهد. به تعبیر دیگر، تزریق واکسن آنفلوآنزا می‌تواند مانع از افزایش روزافزون آمار شهدای سلامت باشد. در فصل شیوع کرونا نیز تزریق واکسن آنفلوآنزا می‌تواند موجب شود که کادر درمان حداقل در معرض ابتلا به یکی از این دو بیماری مهلک باشد و نه در معرض هر دو بیماری.
روزنامه گاردین نیز در گزارشی با بررسی شواهد علمی تاکید کرده است: «بر اساس بررسی‌های انجام شده از سوی دانشمندان انگلیسی بر روی قربانیان کووید ۱۹، درصد مرگ و میر بیمارانی که همزمان با کرونا به عفونت دیگری نیز مبتلا بوده‌اند، ۴۳ درصد است و افرادی که تنها مبتلا به کووید ۱۹ بوده‌اند، ۲۶.۹ درصد از قربانیان را تشکیل می‌دهند. بر این اساس، ابتلای همزمان آنفلوآنزا و کووید۱۹ به طور قابل توجهی خطر مرگ را افزایش می‌دهد. به همین خاطر، دانشمندان اصرار دارند همه کسانی که در معرض خطر ابتلا به آنفلوانزا یا انتقال آن هستند، حتما واکسن آنفلوآنزا را دریافت کنند. به گفته مدیر پزشکی بهداشت عمومی انگلیس، آنفلوآنزا سالانه حدود چهار هزار تا ۲۲ هزار نفر را در سراسر جهان به کام مرگ می‌کشاند. این آمار در سال گذشته، حدود هشت هزار نفر بوده است.»
بخش خصوصی را نادیده گرفته‌اند
وزارت بهداشت اعلام کرده است که با وجود همه سختی‌ها از جملات مشکلات تحریم که در مسیر واردات واکسن آنفلوآنزا وجود داشته است، بخشی از نیاز بازار را در اختیار داروخانه‌ها قرار داده است. بر این اساس، بیماران مزمن و صعب العلاج، سالمندان بالای 65 سال، زنان باردار و کودکان بین شش ماه تا شش سال در اولویت تزریق این واکسن قرار گرفته‌اند.در برخی مراکز دولتی نیز تزریق واکسن آنفلوآنزا برای کادر درمان انجام شده است. در این بین، فعالان بخش خصوصی در نظام سلامت گلایه دارند که این گروه از کادر درمان در اولویت تزریق قرار نگرفته‌اند.
مریم رضوی، متخصص داخلی در گفتگو با سپید از همین موضوع گلایه دارد و می‌گوید: «طبق آمارهای مسئولان، حدود 80 درصد بیماران مبتلا به کرونا، ابتدا به مطب‌های شخصی مراجعه می‌کنند. خیلی از آنها با کمک پزشکان فعال در مطب‌ها به صورت درمان‌های مداوم سرپایی و بدون نیاز به بستری درمان می‌شوند. در حوزه درمان آنفلوآنزا هم همین شرایط حکم‌فرماست و خیلی از بیماران مبتلا به آنفلوآنزا در گام اول به مطب‌ها مراجعه می‌کنند. در حالی که پزشکان مطب‌ها تا این حد در معرض ابتلا به کرونا و آنفلوآنزا قرار دارند، اما سهمیه واکسن آنفلوآنزا برای آنها در نظر گرفته نشده است.»
رضوی تاکید می‌کند: «تصور غالب مسئولان این است که فقط آن گروه از جامعه پزشکی که در مراکز درمان کرونا فعالیت دارند، در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. همچنین گمان می‌کنند که پزشکان فعال در مطب‌ها کمتر در معرض ابتلا به آنفلوآنزا قرار دارند، در حالی که این تصورات کاملا غلط است. در معرض این دو بیماری بودن، زمانی اتفاق می‌افتد که شما به طور مداوم با این دو گروه از بیماران در تماس باشید. پزشکان بخش خصوصی فعال در مطب‌ها بخصوص در فصول پاییز و زمستان به شدت در تماس با این بیماران هستند و بنابراین خودشان در معرض ابتلا به این دو بیماری قرار دارند.»
او خاطرنشان می‌کند: «جامعه پزشکی براحتی قابل جایگزینی نیست. در فصل شیوع کرونا باید هر کاری انجام دهیم که سلامت کادر درمان حفظ شود. اگر سلامت کادر درمان مخدوش شود، سلامت همه به خطر می‌افتد. در این شرایط، تامین سهمیه واکسن آنفلوآنزا برای جامعه پزشکی فعال در بخش خصوصی، کمترین کاری است که می‌توان برای حفظ سلامت کادر درمان انجام داد.»
علی رودسری، داروساز هم می‌گوید: «تصور عمومی این است که داروسازان خودشان به منبع اصلی واکسن آنفلوآنزا دسترسی دارند، در حالی که این تصور غلط است. احتمال بسیار زیادی وجود دارد که حتی تا پایان فصل شیوع آنفلوآنزا، واکسن این بیماری در خیلی از داروخانه‌ها توزیع نشود.»او تاکید می‌کند: «بسیاری از داروسازان به دلیل ارتباط مداوم با بیماران در معرض ابتلا به کرونا و آنفلوآنزا قرار دارند، اما فرض را بر این گذاشته‌اند که داروسازان کمتر از سایر اعضای جامعه پزشکی به این دو بیماری مبتلا می‌شوند. واقعیت این است که در همه جای دنیا، داروسازان در زمره گروه‌های پرخطر به حساب می‌آیند که در فصل شیوع آنفلوآنزا باید برای حفظ سلامت آنها، سهمیه مشخصی از واکسن آنفلوآنزا برای داروسازان در نظر گرفت.»
وزارت بهداشت: سهمیه جامعه پزشکی را در نظر داریم
بسیاری از فعالان جامعه پزشکی نسبت به در اولویت نبودن کادر درمان برای تزریق واکسن آنفلوآنزا گلایه دارند. بخصوص بخش خصوصی فعال در نظام سلامت انتقاد دارد که چرا این بخش در نظام سلامت در مرحله توزیع واکسن آنفلوآنزا، دیده نشده است.
وزارت بهداشت در پاسخ به این انتقادها وعده داده است که حتما سهمیه واکسن آنفلوآنزا را به طور مستمر برای جامعه پزشکی فعال در بخش خصوصی در نظر می‌گیرد.
محمدرضا شانه‌ساز، رئیس سازمان غذا و دارو نیز درباره سهمیه واکسن آنفلوآنزا برای دندانپزشکان و پزشکان بخش خصوصی، تاکید می‌کند: «این افراد هم جزو کادر درمان هستند. باید برای پزشکان، دندانپزشکان و داروسازان به عنوان گروهی که به طور مرتب با بیماران مواجهه دارند، سهمیه واکسن آنفلوآنزا را در نظر بگیریم.»
این مقام مسئول تاکید کرده است که «واکسن آنفلوآنزا به مرور در مهرماه می‌آید و به مرور نیز در اختیار داروخانه‌ها قرار می‌گیرد.»در شرایطی که وزارت بهداشت اعلام کرده است که توزیع واکسن آنفلوآنزا در بین فعالان بخش دولتی و خصوصی در حوزه سلامت را مدنظر قرار دارد، اما بسیاری از اعضای کادر درمان نگران هستند که امسال به دلیل افزایش تقاضای جامعه و واردات محدود این واکسن، نتوانند به موقع واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند. نمایندگان جامعه پزشکی تاکید دارند که تا قبل از شیوع گسترده آنفلوآنزا، کادر درمان باید بتواند به این واکسن ضروری دست یابد.
