آشنایی با برچسب ردیابی، ره‌گیری و کنترل اصالت کالاهای سلامت‌محور
به گزارش خبرنگار ایفدانا از روابط عمومی معاونت غذا و دارو: دوره آموزشی برچسب اصالت و سلامت کالا برای کارشناسان غذایی، دارویی و تجهیزات پزشکی معاونت غذا و دارو در محل سالن شورای معاونت روز شنبه 26 آبان 97 با حضور دکتر منا جابری دوست مدیر اداره نظارت بر مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و دارو برگزار شد.
در ابتدای جلسه دکتر جابری دوست در خصوص مصرف اقلام خوراکی، آرایشی و بهداشتی سالم یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های جامعه امروز است گفت: با توجه به اینکه بخش زیادی از این کالاها از کشورهای دیگر وارد کشور ما می‌شود، کنترل و نظارت سازمان‌های ذی‌ربط ازجمله سازمان غذا و دارو از محل تولید، حمل‌ونقل تا عرضه کالا بسیار حائز اهمیت است. یکی از راه‌های اطمینان از اصالت و سلامت این‌گونه کالاها وجود برچسب‌های اصالت بر روی کالا است. لذا سازمان غذا و دارو برای تمامی محصولات سلامت‌محور ائم از خوراکی، آرایشی، بهداشتی، دارویی و تجهیزات پزشکی وجود برچسب اصالت و سلامت را الزامی نموده است.
وی در خصوص انواع برچسب‌های ارائه‌شده بر روی محصولات تاکنون را که شامل برچسب اصالت برچسب شبنم برچسب ردیابی، ره‌گیری و کنترل اصالت می باشد توضیح داد و افزود: در حال حاضر تمامی محصولات سلامت‌محور بایستی دارای برچسب اصالت یا برچسب ردیابی، ره‌گیری و کنترل اصالت باشند و هیچ‌گونه برچسب دیگری مورد تائید نیست.
مدیر اداره نظارت بر مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و دارو در خصوص مشخصات برچسب‌های ردیابی، ره‌گیری و کنترل اصالت و برچسب ردیابی توضیحات کاملی را ارائه داد و گفت: این برچسب‌ها دارای بخش‌های
– شناسۀ تجاری فرآورده (GTIN)
– شناسۀ ردیابی، ره‌گیری (UID)
– شمارۀ سری ساخت (Lot/Batch Number)
– تاریخ انقضا (Exp Date)
– شناسۀ اصالت است.
شناسه تجاری فراورده (GTIN):
شمارۀ جهانی اقلام تجاری است که برم بنای استانداردهای سازمان GS1 صادرشده است و دارای طول ثابت 14 رقم است.
شناسۀ ردیابی و ره‌گیری (UID):
شناسۀ اختصاصی و منحصربه‌فرد و غیرتکراری برای هر واحد فرآورده است که دارای طول ثابت 20 رقم است و شرکت صاحب پروانه طبق استاندارد ذیل آن را تولید می‌کند.
شناسۀ اصالت:
شناسۀ 16 رقمی، منحصربه‌فرد و متناظر با UID که مختص هر واحد فرآورده است که با لایه‌ای پوشانده شده و پس از برداشتن این لایه توسط مصرف‌کننده آشکار خواهد شد.
برچسب ردیابی، ره‌گیری و کنترل اصالت کنترل اصالت:
برچسب اصالت دارای ویژگی‌هایی است که کلیه عرضه‌کنندگان و مصرف‌کنندگان اقلام سلامت‌محور را قادر می‌سازد اصالت کالا را موردبررسی قرار داده و پس از حصول اطمینان از اصالت کالا اقدام به خریداری و مصرف کالای موردنظر نمایند.
دکتر جابری دوست در ادامه در مورد راه‌های بررسی و کنترل اصالت کالا در برچسب‌های جدید به ترتیب توضیح داد و گفت هر شهروند باید از طریق را بداند و از این راه‌ها برای خرید محصول مطمئن توضیح کاملی را به شرح زیر ارائه نمود:
1- استعلام از طریق آدرس http://www.ttac.ir
بر روی برچسب‌های اصالت چندین کد مشاهده می‌شود. شما می‌توانید با وارد شدن به آدرس فوق و واردکردن هرکدام از کدهای موردنظر در محل خاص خود اصالت کالای خریداری‌شده را استعلام نمایید.
2- استعلام از طریق سامانه پیام کوتاه یا تلفن گویا
بر روی برچسب‌های اصالت، شناسه اصالت درج گردیده است. این شناسه یک کد 16 رقمی بوده و توسط لایه‌ای پوشانده شده است که پس از خراشیدن و برداشتن این لایه توسط مصرف‌کننده آشکار خواهد شد. این شناسه را می‌توان از طریق شماره پیامک 20008822 و یا شماره تلفن گویا 0216185، موردبررسی و کنترل قرار داده و از اصالت کالای خریداری‌شده اطمینان حاصل نمود.
3- استعلام بارکد مندرج بر روی برچسب
بارکدهای مندرج بر روی برچسب را می‌توان از طریق تلفن همراه هوشمند بازخوانی کرد. جهت بازخوانی این بارکدها بایستی حتماً سامانه TTAC بر روی گوشی تلفن همراه نصب گردد.
وی همچنین گفت: بدیهی است در صورت مشاهده هرگونه مغایرت در اطلاعات دریافتی با فرآورده موردبررسی و یا عدم تائید فرآورده موردنظر از طریق روش‌های فوق، اصالت کالا مورد تائید نیست. لذا در صورت مشاهده این‌گونه موارد، موضوع را به معاونت غذا و دارو اطلاع دهید.
مدیر اداره نظارت بر مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و دارو در خصوص طرح‌های برچسب اصالت و سلامت جعلی گفت: از آغاز اجرای این طرح برچسب اصالت و سلامت، تغییراتی نموده است که اشکال آن در تصویر زیر قابل‌مشاهده است:
در این میان برخی افراد سودجو اقدام به چاپ و الصاق برچسب‌های تقلبی بر روی کالاهای فاقد مجوز بهداشتی نموده و اقلام فوق را در انبارها و سطح عرضه مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی توزیع نموده‌اند که نمونه تصویر برچسب‌های جعلی در شکل فوق قابل‌مشاهده است.
وی گفت: در هنگام استعلام اصالت کالا با برچسب‌های جدید پیام‌های گوناگونی ممکن است دریافت شود. نوع پیام دریافتی نشان‌دهنده اصالت کالای موردنظر است.
انواع پیام‌های دریافتی:
1- اصالت این فرآورده مورد تأیید است.
2- اصالت این فرآورده قبلاً توسط همین سامانه/دستگاه کنترل‌شده است.
3- اصالت این فرآورده قبلاً توسط سامانه/دستگاه دیگری کنترل‌شده است.
4- این فرآورده تقلبی است.
5- تاریخ‌مصرف این فرآورده گذشته است؛ لطفاً از مصرف آن خودداری فرمایید.
6- لطفاً از مصرف فرآورده خودداری کرده و آن را به محلی که از آن خریده‌اید، بازگردانید.
7- مصرف‌کنندۀ گرامی به دلیل عدم‌بارگذاری کامل اطلاعات این فرآورده، امکان پاسخ‌گویی توسط سامانۀ ردیابی، ره‌گیری و کنترل اصالت فرآورده‌های سلامت وجود ندارد. لطفاً طی روزهای آینده مجدداً تلاش کنید.
در پایان با چند نکته مهم در مورد برچسب اصالت کالا به کارشناسان:
- جهت اطمینان از اصالت کالای خریداری‌شده حتماً به یکی از روش‌های ذکرشده، اصالت آن را استعلام نمایید.
- رنگ برچسب اصالت با پس‌زمینه سفید و حاشیه زردرنگ بوده و هر برچسبی با شکلی دیگر، مورد تائید نیست.
- به ازای هر واحد فراورده از هر سری ساخت یک شناسه ردیابی، ره‌گیری و کنترل اصالت بر روی فراورده درج می‌گردد.
لذا وجود هرگونه شناسه تکراری نشانه جعلی بودن برچسب موردنظر است؛ توضیح داد و به‌صورت عملی با انواع پیام‌های درج‌شده بر روی نمونه‌های حاضر در جلسه به بحث و تبادل‌نظر پرداخت.