ماندگاری طرح تحول سلامت نیازمند ساختار نظام مند است
به گزارش خبرگزاری مهر، سعید نمکی، در کارگاه آموزشی معاونین بهداشت دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی سراسر کشور، اظهار داشت: جا دارد به رسم ادب و وفا از زحمات بی شائبه و شبانه روزی دکتر هاشمی در عرصه بهداشت و درمان کشور یاد و تقدیر کنم.
وی با تاکید بر اینکه حوزه بهداشت و درمان کشور رابطه مستقیمی با هم دارند و لازم است که پیوستگی بین این دو حوزه حفظ شود، افزود: بعد از پیروزی انقلاب، در عرصه بهداشت، دستاوردهای ارزنده ای به کشور ارائه شد، برای مثال در کاهش بیماری های واگیر و پوشش واکسیناسیون بسیار موفق عمل کردیم و در این زمینه در میان ۲۳ کشور شرق مدیترانه رتبه نخست را به دست آوردیم. اما امروزه، چالش های جدید نظام سلامت فراتر از این موارد است، معضلاتی همچون افزایش بیماری های غیر واگیر، سلامت روان و حوادث ترافیکی و غیر ترافیکی از جمله مواردی هستند که گریبانگیر نظام سلامت شده اند و این درحالی است که وزارت بهداشت در کاهش و اصلاح آنها در مقایسه با سایر بخش ها و دستگاه ها، کمترین نقش را دارد.
سرپرست وزارت بهداشت با بیان اینکه معاونین بهداشت دانشگاه های علوم پزشکی در نظام سلامت نقش بسیار حساسی را در کشور ایفا می کنند، افزود: یکی از حساس ترین برهه های تاریخی کشور، برهه ای است که امروز در آن قرار داریم، بنابراین اگر کوچکترین تعلل یا کوتاهی صورت گیرد، ممکن است در آینده نتوانیم پاسخگوی آواری باشیم که بر دوش نظام سلامت تلنبار خواهد شد و آنچه امروز نیز به عنوان بار بیماری ها وجود دارد، طبیعتا به دلیل توجه نکردن به مسائلی است که در گذشته باید به آنها توجه می شد. این موضوع یک اشتباه استراتژیک تاریخی است که همواره با موجی در حرکت هستیم که بر دوش ما تلنبار شده است.
نمکی تصریح کرد: مکلف هستیم طرح تحول نظام سلامت را به عنوان اصلی ترین طرح دولت تدبیر و امید با شیوه ای منطقی تر از قبل ادامه دهیم. سال ۹۴ که به سمت معاونت اجتماعی سازمان برنامه و بودجه منصوب شدم، وقتی از بنده در مورد طرح تحول سلامت سئوال شد، پاسخ دادم ما قطار طرح تحول سلامت را در هیچ ایستگاهی نگه نخواهیم داشت و آن را در حین حرکت تعمیر می کنیم، اکنون نیز چنین است.
سرپرست وزارت بهداشت ادامه داد: طرح تحول سلامت جزو لاینفک نظام سلامت نیست و باید برای آن پایگاهی تعریف شود که قابل ادغام در نظام ارائه خدمت شبکه های بهداشتی و درمانی کشور باشد و این اولین اقدامی است که معاونین بهداشتی باید در مورد آن همکاری جدی داشته باشند. برای ماندگاری و استمرار طرح تحول نظام سلامت باید برای آن، ساختار نظام مند تعریف شود.
نمکی با تاکید بر کنترل و کاهش بیماری های واگیردار و غیر واگیر در کشور، گفت: در کشور ما علیرغم اقداماتی که در حوزه پیشگیری از بیماری ها صورت گرفته است، بازهم مواردی از بروز و شیوع برخی بیماری های واگیر و غیر واگیر در کشور مشاهده می شود. بنابراین نباید از بروز بیماری های واگیر و غیر واگیر در کشور غفلت کنیم. کشور ما مستعد بیماری های واگیر است و یکی از چالش های سلامتی در کشور محسوب می شود که باید در این زمینه نیز اقدامات موثر با سرعت مناسبی انجام شوند.
سرپرست وزارت بهداشت درخصوص سیستم نظام ارجاع، خاطرنشان کرد: گرچه در مورد سیستم ارجاع حرف های بسیاری گفته شده، اما هنوز مفصل های به هم پیوسته آن در کشور مشاهده نمی شود و علیرغم اقداماتی که صورت گرفته، هنوز هم سطوح یک به دو و دو به سه دچار گسست و آشفتگی است، بنابراین باید در مورد سیستم ارجاع به طور جدی کار شود و طبق زمان بندی مدون، این برنامه را با پیوستگی حساب شده، پیش ببریم.
نمکی با بیان اینکه پزشکی خانواده بدون سیستم ارجاع معنی نمی دهد و این دو، جزو لاینفک هم هستند، یادآور شد: در کشور، تعدادی پایگاه سلامت و مرکز بهداشتی راه اندازی شده است، اما نمی توان آن را پزشکی خانواده نامید، چراکه فرآیندهای پزشکی خانواده باید دقیق تر بیان شود و تکلیف بیمار در اولین مراجعه مشخص شود.
سرپرست وزارت بهداشت تاکید کرد: باید حداقل دانش اولین نفری که در نظام شبکه به خدمت رسانی فعالیت دارد را بررسی کنیم. در گذشته در روستاها و مناطق دوردست افرادی که فقط سواد خواندن و نوشتن داشتند را برای ارائه خدمات اولیه بهداشتی در خانه های بهداشت شناسایی می کردیم، اما در حال حاضر در همان روستاها و مناطق، چندین نفر دارای تحصیلات عالی هستند. لذا یکی از تعاریف توسعه، زندگی کردن بنا بر مقتضیات زمانی است، بنابراین باید در مورد برخی برنامه ها و طرح ها که مناسب با متقضیات روز نیستند، بازنگری صورت گیرد.
نمکی بیان کرد: بحث سیستم ارجاع، پزشکی خانواده، پرونده الکترونیک سلامت، پیوستگی بین حوزه بهداشت و درمان و دارو و همچنین سایر معاونت ها، از جمله مواردی هستند که بر آنها تاکید دارم و با توجه به این موارد، می توانیم جزیره ای عمل کردن را از وزارت بهداشت دور کنیم.
وی در خصوص حاشیه شهرها تصریح کرد: مناطقی در کشور وجود دارد که مردمانی با فرهنگ گوناگون به دلایلی همچون خشکسالی، فقر و بیکاری به مناطق دیگر و حاشیه شهرها مهاجرت کرده اند، اما باید توجه کرد که حواشی شهرها که مأمن این مهاجران است، ویژگی های گوناگونی دارد و مثلا حاشیه شهر کرج با حاشیه شهر سیستان و بلوچستان فرق دارد، لذا باید برای مدیریت سلامت در حاشیه شهرها متناسب با تنوع اقلیم و فرهنگ و مشکلات مردم همان منطقه برنامه ریزی شود.
نمکی درخصوص بهداشت و سلامت روان مردم در کشور خاطرنشان کرد: سلامت روان یکی از مواردی است که تقریبا مورد غفلت قرار گرفته است، زمانی که معاون بهداشت بودم و اداره بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت را راه اندازی کردم، مرحوم دکتر جان محمدی را به عنوان مدیر کل این اداره منصوب کردم، چراکه ایشان روانپزشک بودند و آن زمان معتقد بودم که بزرگ ترین معضل سلامتی در کشور اختلالات و بیماری های روانی در کشور است و امروزه افزایش آمار منازعات، خودکشی، افسردگی، روانپریشی، طلاق و درگیری ها به علت نبودن سلامت روان در کشور است.
سرپرست وزارت بهداشت با انتقاد از عملکرد صداوسیما درخصوص پخش برخی سریال ها و برنامه ها، افزود: زمانی که تیزر فیلم ها پخش می شود، در انتها از بهشت زهرا، پزشکی قانونی، امور زندان ها و بیمارستان ها تقدیر و تشکر می شود و مضمون فیلم ها معمولا با موضوعی ناراحت کننده و غمگین به پایان می رسد و گویی دست اندرکاران فیلم رسالت دارند که روحیه مردم را تخریب کرده و آنها را فقط دچار حزن و اندوه کنند.
نمکی در مورد افزایش جمعیت در کشور بیان کرد: طبق فرمایشات مقام معظم رهبری به عنوان پیش آگهی از رشد منفی جمعیت، اقداماتی درخصوص افزایش جمعیت آغاز شد. اما وقتی شعار کاهش و کنترل جمعیت را سر می دهیم، اولین گیرنده آن مرفه ترین قشر جامعه هستند و وقتی پیام رشد جمعیت به خصوص با انگیزه های اقتصادی به مردم می رسانیم، اقشار ضعیف و کم درآمد، شنونده آن هستند. لذا این رسالت معاونین بهداشتی است که با اتخاذ تصمیماتی رشد جمعیت را در جهت صحیح پیش ببرند و رشد جمعیت به سمتی تشویق شود که افرادی که تاکنون بچه دار نشده اند، افرادی که یک فرزند دارند و افرادی که دچار نازایی و ناباروری هستند، شنونده مطلب باشند.
سرپرست وزارت بهداشت درخصوص بهداشت و سلامت سالمندان نیز، تاکید کرد: ضرورت دارد که برای سلامت سالمندان برنامه ریزی کنیم.
نمکی با اشاره به سلامت مردان در کشور، یادآور شد: سلامت مردان موضوعی است که در کشور به فراموشی سپرده شده است و باید در این مورد اقدامات مراقبتی لازم همچون مراقبت ها و معاینات دوره ای، غربالگری ها، کنترل فشارخون و بیماری های قلبی و عروقی بیشتری برنامه ریزی و اجرایی شود.