چالش های حوزه تجهیزات پزشکی در سال ۹۸/وضعیت صادرات

مدیرکل تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت، عدم تعیین سیاست های کلان ارزی در اردیبهشت ۹۸ و بدهی مراکز درمانی به تامین کنندگان تجهیزات پزشکی را از چالش های پیش رو در این حوزه دانست.

به گزارش خبرگزاری مهر، رضا مسائلی، با بیان اینکه در سال گذشته میزان صادرات تجهیزات پزشکی از ۲۴ به ۲۴۰ میلیون دلار در سال جاری افزایش یافته است، افزود: برای اینکه ۲۴ میلیون دلار تبدیل به ۲۴۰ میلیون دلار شود پشتوانه رسانه ای خیلی لازم و مهم است و ما در این راستا اهداف مهمی داریم که نیاز است رسانه ها با انگاره سازی مثبت در این زمینه یاری مان کنند.

وی، عدم دسترسی به منابع اطلاعاتی آنلاین، دقیق و قابل اتکا، مصوبات متعدد و متناقض مراجع تصمیم گیری و سیاست گذاری، عدم تعیین سیاست های کلان ارزی در سال ۹۸، بدهی مراکز درمانی به تامین کنندگان تجهیزات پزشکی، افزایش قابل توجه قیمت تجهیزات پزشکی و عدم سنخیت ساختار سازمانی با مسئولیت های محوله در ستاد و دانشگاه ها را از مهم ترین چالش های پیش روی حوزه تجهیزات پزشکی دانست.

مسائلی با بیان اینکه از ۵۰۰ هزار نوع محصول تجهیزات پزشکی در دنیا ۲۸۰ هزار قلم آن در کشورمان تولید داخلی شده و به ثبت رسیده است، گفت: ثبت ۲۸۰ هزار قلم در ایران نشانه تنوع و گستردگی حوزه تجهیزات پزشکی است.

وی با یادآوری اینکه بر اساس قانون وظیفه نظارت و مجوز ورود، ساخت و تولید تجهیزات پزشکی با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است، افزود: اندازه بازار تجهیزات پزشکی ایران اعم از تولید و واردات کمتر از یک درصد بازار دنیا است و اگر قرار باشد از تولیدکنندگان حمایت کنیم باید آنها در فضای رقابتی قرار گرفته و به صادرات توجه داشته باشند؛ در سال جاری نشت هایی توسط دستگاهها و سازمان هایی مانند سازمان توسعه تجارت، معاونت عملی رئیس جمهور و انجمن های تخصصی حوزه تجهیزات پزشکی برگزار شد که به دنبال هدف بزرگی بودند و بر اساس آن زیرساخت ها و توانایی های بالقوه را مورد توجه قرار دادیم.

مسائلی با بیان اینکه در سال گذشته میزان صادرات تجهیزات پزشکی ۲۴ میلیون دلار بود که در سال جاری به ۲۴۰ میلیون دلار افزایش یافته است، ادامه داد: برای اینکه ۲۴ میلیون دلار تبدیل به ۲۴۰ میلیون دلار شود پشتوانه رسانه ای خیلی مهم است در این رابطه هدف  بزرگی داریم و نیاز است که رسانه ها در زمانه ای معاندان به هر طریقی دائم در حال سیاه نمایی از شرایط ایران و دست کم گرفتن توانایی های جوانان کشورمان هستند انگاره سازی مثبت کنند.

مدیرکل امور تجهیزات و ملزومات پزشکی وزارت بهداشت، اجباری کردن CE ( استانداردهای بین المللی تجهیزات پزشکی) را از اقدامات بسیار مهم حوزه خود دانست و گفت: در سال ۹۷ انقلابی در نظام تنظیم تجهیزات پزشکی رخ داد به گونه ای که نظام کنترل کیفی ما مبتنی بر اتحادیه اروپا بوده و مقرراتی که تولیدکننده باید در اتحادیه اروپا رعایت کند و نشان CE دریافت می کند را باید در ایران نیز رعایت کند و این مهم برای همکاری دو طرف ایرانی و کشورهای اروپایی بسیار ارزشمند است و ما زیرساخت های قابل اتکای آن را از لحاظ علمی و فنی فراهم کرده ایم.

وی ادامه داد: بند ۴ سیاست های کلی سلامت ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری در رابطه با ایجاد و تقویت زیرساخت های مورد نیاز برای تولید ملزومات و تجهیزات پزشکی دارای کیفیت و استاندارد بین المللی است که بر این اساس CE (استانداردهای بین المللی تجهیزات پزشکی) را با هدف ارتقای کیفیت، تحقق استاندارد بین المللی و صادرات اجباری کردیم؛ یکی از مشکلات این حوزه این است که استانداردهای ما  مبتنی بر استانداردهای جهانی نیست اما ما برای رفع این مشکل CE را اجباری کردیم و به دنبال آن فشار بسیار زیادی به تولیدکننده وارد شد اما نتیجه بخش بود و تولیدکنندگان به مرحله صادرات تولیدات خود به دیگر کشورها رسیده اند.

مسائلی یادآور شد: برای کاهش این فشارها پیگیری هایی را از طریق معاونت علمی ریاست جمهوری و صندوق های سرمایه گذاری در حوزه صنعت داشتیم و نسبت به ارائه وام کم بهره و بلاعوض به تولیدکنندگان اقدام و در واقع زیرساخت ایجاد CE را تقویت کردیم.

مدیرکل امور تجهیزات و ملزومات پزشکی افزود: اجباری کردن CE در شرایط فعلی و با توجه به تحریم ها بسیار مشکل بود اما بر این باور هستیم که باید به پیشرفت کشور کمک کرد و نباید اجازه داد در فعالیت های کشور خللی ایجاد شود تا دشمنان شاد شوند؛ اگر فشار آمریکا بر روی ما بیشتر شده باید انرژی و تلاش بیشتری داشته باشیم و فشارها را خنثی کنیم؛ آمار و اطلاعات موجود بیانگر این است که تولیدکنندگان در این چارچوب حرکت کرده اند.

وی ادامه داد: البته اگر شرکتی تا کنون نسبت به دریافت CE اقدام نکرده آن را تعطیل نکردیم بلکه از آنها تعهد گرفته ایم تا در مدت معینی نسبت به اخذ این استاندارد اقدام کنند.

مسائلی با تاکید بر اینکه نظام رگولاتوری را از اساس تغییر داده و اصلاح کردیم، گفت: در سال جاری با همراهی وزیر بهداشت سفری را به کمیسیون اتحادیه اروپا داشتیم و  سپس نمایندگان آن به ایران سفر کردند و نسبت به اعتباربخشی اقدام کردیم در واقع نمایندگی نهادهایی طبق مقررات اتحادیه اروپا از گذشته در ایران فعالیت می کردند و ما فقط آنها را به صورت جدی تری اعتبار بخشی کردیم.

مدیرکل امور تجهیزات و ملزومات پزشکی افزود: این کمپانی ها طبق ضوابط اتحادیه اروپا تجهیزات پزشکی را دریافت و ارزیابی و انطباق یا عدم انطباق آنها را اعلام می کنند که اگر انطباق داشته باشند منتج به صدور تاییدیه CE و اگر انطباق نداشته باشند اصطلاحا ماینور یا ماژور اعلام می کنند که اگر ماینور باشد باید معایب رفع شود و اگر ماژور باشد خط تولید باید اصلاح و ارتقای کیفیت در دستور کار قرار گیرد.

وی با یادآوری افزایش مشاوران تولید در سال جاری، گفت: افرادی را تعیین و شرکت هایی را تعریف کردیم و وظیفه این شرکت ها ارائه مشاوره به تولیدکنندگان است که به آنها در زمینه خط تولید و نحوه سرمایه گذاری در این زمینه مشاوره و راهنمایی های مناسب را برای دریافت ایزو ( ISO )ارائه می کنند.

مسائلی با یادآوری اینکه تلاش کردیم با سازمان های هم عرض در خارج از کشور ارتباط داشته باشیم، افزود: در حوزه تجهیزات پزشکی تفاهم نامه هایی را با کشورهای بزریل، ژاپن و اتحادیه اروپا منعقد کرده ایم و در این چارچوب حرکت می کنیم.

مدیرکل امور تجهیزات و ملزومات پزشکی وزارت بهداشت، نرخ رشد بازار تجهیزات پزشکی را ۹.۱ درصد دانست و گفت: این رشد بیانگر وجود ظرفیت های بالا و نیروهای متخصص و جوان در کشور است؛ ۳۰ درصد تجهیزات پزشکی تولید داخل است و این امر حکایت از جذابیت این صنعت برای سرمایه گذاران دارد.

وی با انتقاد از اینکه همیشه پس از کلمه تجهیزات پزشکی عناوینی مانند قاچاق، تقلبی، بی کیفیت، رانت و سوء استفاده و تاریخ مصرف گذشته انگاره سازی شده و مخاطب به دنبال شنیدن چنین کلماتی است، گفت: در حالی که این حوزه نیاز بسیار زیادی به انگاره سازی مثبت دارد و پس از کلمه تجهیزات باید عناوینی مانند فناوری، مهندسی جوان، نخبگان، توانمندی و صادرات انگاره سازی شود و نقش رسانه در این رابطه بسیار تاثیرگذار است.

مسائلی با تاکید بر اینکه تولیدات تجهیزات پزشکی در مقایسه با ۱۰ سال گذشته غیرقابل مقایسه است، تصریح کرد: در اصفهان دستگاه شتاب دهنده خطی درمان داریم که این دستگاه تنها در کشورهایی مانند آمریکا، سوئد و چین ساخته و تولید می شود. قبل از انقلاب تنها یک کارخانه تجهیزات پزشکی داشتیم اما در حال حاضر تولید تجهیزات پزشکی با رشد قابل ملاحظه ای در حال پیشرفت بوده و هزاران تولیدکننده داخلی، شرکت های دانش بنیان و متخصصان جوان و دانشمند کشورمان در این بخش فعال هستند.

مدیرکل امور تجهیزات و ملزومات پزشکی وزارت بهداشت، افزود: در حال حاضر سی تی اسکن در کشور تولید می شود و حتی CE آن را نیز اجباری و تاکید کردیم که باید تمامی استانداردها رعایت شود و این اتفاق بسیار بزرگی است که تولیدکنندگان ما رفته رفته به سمت تولید کالاهای استراتژیکی می روند که فقط چند کشور قدرتمند توانایی ساخت آن را دارند.

مسائلی با یادآوری فعالیت بیش از ۱۰۰۰ شرکت تولید تجهیزات پزشکی در کشور، گفت: این در حالی است که  تنها ۹۴ شرکت تولیدکننده دارو درکشور داریم. شرکت های تجهیزات پزشکی صد در صد خصوصی هستند و ارتباطات آنها بسیار شکننده بوده و برای تامین منابع، تلاش زیادی می کنند و در واقع فضای فعالیت در حوزه تجهیزات نسبت به دارو بسیار شفاف تر است.

مدیرکل امور تجهیزات و ملزومات پزشکی وزارت بهداشت، با بیان اینکه بخشی از مواد اولیه شرکت های داخلی وارداتی است، گفت: تمامی مواد اولیه وسایل استریل در ایران تولید می شود البته در سال جاری به سمت تولید مواد اولیه ایمپلنت ها نیزحرکت کرده ایم.   

وی با تاکید بر اینکه همکارانش تلاش زیادی برای رفع مشکلات حوزه تجهیزات پزشکی دارند؛ عدم دسترسی به منابع اطلاعاتی آنلاین، دقیق و قابل اتکا، مصوبات متعدد و متناقض مراجع تصمیم گیری و سیاست گذاری، عدم تعیین سیاست های کلان ارزی در اردیبهشت ۹۸، بدهی مراکز درمانی به تامین کنندگان تجهیزات پزشکی، افزایش قابل توجه قیمت تجهیزات پزشکی و عدم سنخیت ساختار سازمانی با مسئولیت های محوله در ستاد و دانشگاه ها را از مهمترین چالش های پیش روی حوزه تجهیزات پزشکی دانست.

مسائلی افزود: بی شک باید برای سال آینده آمادگی لازم را داشته باشیم؛ مراکز درمانی بدهی زیادی به شرکت های تجهیزات پزشکی دارند که انتظار می رود با ۵۰۰ میلیون یورویی که مقام معظم رهبری اجازه  برداشت آن را از صندوق توسعه ملی داده اند بتوان طی دو هفته آینده این مشکل را حل کرد، افزایش قیمت تجهیزات پزشکی به واسطه مصوبات ، هزینه سلامت را به طور قابل ملاحظه ای افزایش خواهد داد.

مدیرکل امور تجهیزات و ملزومات پزشکی وزارت بهداشت، با بیان اینکه حوزه تجهیزات پزشکی باید به صورت مستقل دیده شود، گفت: ساختار ما هنوز زیر مجموعه غذا و دارو بوده و نیاز است به صورت مستقل و جزو ارکان وزارتخانه دیده شود که برای تحقق این مهم رسانه ها و نمایندگان مجلس می توانند بسیار تاثیرگذار باشند؛ حوزه تجهیزات پزشکی و دارو باید از هم تفکیک شوند. دارو صنعت مهمی است و جایگاه خود را دارد اما ظرفیت ها و زیرساخت های حوزه تجهیزات پزشکی نیز باید به درستی معرفی شود.

وی در پایان با درخواست از مسئولان برای اعتماد بیشتر به جوانان کشور، تصریح کرد: در این روزهای سخت اقتصادی فقط با تکیه بر همت و دانش جوانان این مرز و بوم است که می توان تهدید تحریم ها را تبدیل به فرصتی برای خود شکوفایی کرده و به کسانی که همیشه ما را ضعیف می خواهند نشان دادکه ایران و ایرانی چگونه اند.