بازسازی کبد و قلب با سلولهای بنیادی توسط محققان کشور
دکتر حسین بهاروند، برگزیده سی و دومین جشنواره بین المللی خوارزمی و عضو هیأت علمی پژوهشگاه رویان در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه بیماریهای کبدی و قلبی-عروقی از عوامل اصلی مرگ و میر در دنیا محسوب میشوند، اظهار کرد: بنابراین نیاز به استراتژیهای درمانی جدید به شدت احساس میشود که یک گزینه راهبردی، استفاده از سلولهای بنیادی و مشتقات آنها است.
وی با اشاره به تحقیقات خود در این زمینه که منجر به اخذ جایزه خوارزمی شد، افزود: در این تحقیقات ابتدا، سلولهای بنیادی پرتوان اعم از سلولهای بنیادی جنینی و سلولهای بنیادی پرتوان القایی انسانی و سلولهای بنیادی را به عنوان منابع مختلف رسیدن به سلولهای کبدی و قلبی عروقی تولید کردیم.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه رویان با بیان اینکه سلولهای کبدی و قلبی-عروقی از سلولهای بنیادی تولید شدند، خاطر نشان کرد: تولید سلولهای کبدی و قلبی با راهکارهای تمایز خود به خود، با استفاده از عوامل رشد و کوچک مولکولها و هم کشتی با سلولهای دیگر را انجام دادیم و سپس دستکاری های ژنتیکی را محقق کردیم.
بهاروند با تاکید بر اینکه علاوه بر تولید و دستکاری ژنتیکی، در صدد آمدیم تا تأثیر مهندسی بافت و نانو را در تمایز و تولید سلولهای مختلف بررسی و مشاهده کنیم، ادامه داد: تولید سلولهای بنیادی و پرتوان القایی از سلولهای بنیادی پرتوان القایی انسانی نیز سبب فراهم آوردن سلول بنیادی خاص هر فرد میشود و این فرصتی برای تولید سلولهای بنیادی پرتوان القایی انسانی از بیماران میشود؛ همین موضوع سبب ایجاد مدل بیماریهای کبدی و قلبی-عروقی در محیط آزمایشگاهی خواهد شد.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه رویان خاطر نشان کرد: سپس در گام دوم از سلولهای کبدی و قلبی-عروقی حاصل، در پیوند به حیوانات مدل آسیبهای کبدی و قلبی استفاده کردیم و آنها را مورد آزمایش قرار دادیم.
بهاروند ادامه داد: در گام سوم، کارآزمایی های بالینی مختلفی با استفاده از سلولهای بنیادی در بیماریهایی نظیر آسیبهای کبدی، قلبی و عروقی برای کاربردی کردن دانش سلولهای بنیادی انجام دادیم.
وی با اشاره به نتیجه تحقیقات خود افزود: مجموع این دادهها نشان داد که سلولهای بنیادی میتوانند سلولهای کبدی و قلبی-عروقی را به مقدار فراوان در محیط آزمایشگاهی تولید کنند که قابلیت فراوانی در مطالعات تکوینی و تحقیقات ترجمانی در حیوانات را دارند.
به گفته عضو هیأت علمی پژوهشگاه رویان علاوه بر این، امکان ایجاد مدل انسانی از بیماران کبدی و قلبی با تولید سلولهای بنیادی پرتوان القایی در محیط آزمایشگاهی فراهم میشود.
بهاروند عنوان کرد: از سوی دیگر، این سلولها دارای قابلیت ترمیم و بازسازی کبد، قلب و عروق را دارند که در کارآزمایی های بالینی طب پیوند مورد استفاده واقع شدند و نتایج حاصل اطمینان از سلامت و اثربخشی سلولهای بنیادی خاص بافتی انسانی در ترمیم و بازسازی کبد، قلب و عروق را نشان داد.
وی تاکید کرد: ما این موضوع را به صورت تحقیقاتی شروع کردیم و در نوع حیوانی به نتیجه رسیدهایم؛ هنوز در کارآزمایی بالینی به پاسخ نرسیدهایم ولی امیدوار هستیم که این اتفاق بیافتد.