تغذیه و خواب صحیح در ماه مبارک رمضان/ پاکسازی سلول‌ها با روزه
یک متخصص آسیب‌شناسی و محقق طب سنتی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره روزه در فصل گرم و تأثیر آن بر افراد بیمار گفت: الان این طور که شده که هر فردی هر بیماری ای که دارد و به پزشک مراجعه می‌کند، می‌گویند روزه نگیر.
حسن اکبری افزود: ما بیمارانی داریم که سالیان پیش به آنها گفته شده که با این روش‌های جدید ممکن است چند ماه بیشتر زنده نباشید اما اینها توانسته اند با روزه درمانی سال‌ها زندگی کنند و زنده هستند. پس بنابراین بعضی از بیماری‌ها، درمانش روزه است.
وی درباره تأثیر روزه بر افراد عادی توضیح داد: ابتدا بهتر است روزه را از نظر علمی تعریف کنیم که اصلاً روزه چیست. روزه در واقع یک نوع ترویج غذایی محدود است که با توجه به اینکه روزه‌های متعددی در دنیا وجود دارد که برخی مربوط به ادیان الهی است و برخی پرهیز پزشکی است. ممکن است به کسی بگویند اصلاً شیرینی نخور، به یک نفر بگویند اصلاً گوشت نخور به یک نفر بگویند اصلاً میوه خام نخور. اینها یک نوع محدودیت غذایی است. منتها کامل‌ترین پرهیز غذایی که باعث سلامت سلول‌های بدن ما می‌شود، روزه‌ای است که در شرع مقدس اسلام پیش بینی شده است. یعنی شما به مدت ۱۳-۱۴ ساعت، بعضی وقت‌ها به مدت ۱۷-۱۸ ساعت، بدن کلاً از خوردن همه آشامیدنی‌ها و همه غذاها محروم می‌شود و استرس تشنگی و گرسنگی به فرد و مستقیماً به سلول‌ها وارد می‌شود حال چه اتفاقی می‌افتد.
این متخصص طب سنتی در پاسخ به اینکه این استرس در این سلول‌ها از نظر پزشکی برای بدن چه تأثیراتی دارد گفت: فرد عادی، وقتی گرسنه می‌شود چیزی می‌خورد. بعضی کارمند هستند، بعضی در خورجین موتور خود یک لقمه نان و پنیر با خود بر می‌دارد، زمانی که گرسنه می‌شود آن را می‌خورد. در حالی که در ماه مبارک رمضان، زمانی که شما گرسنه یا تشنه می‌شوید، چیزی نمی‌خورید. زمانی که سلول‌های بدن ما عادت کرده اند که قند و غذای خود را تأمین کنند به ضایعاتی که در بدن در طول سال‌ها ذخیره شده است، روی می‌آورند. وقتی شما این استرس را وارد می‌کنید، در واقع انگار در یک شهر قحطی می‌آید و مردم به نان خشکی که دور ریخته بودند حمله ببرند. این روی آوردن به مواد زایدی که در بدن هست، سلول‌ها را از تمام مواد زایدی که در طی سال در آن ذخیره شده بود، رها می‌کند.
اکبری تصریح کرد: سلول‌های بدن ما در حالت عادی و در طول روز ۲۰۰ سی سی آب از سوزاندن گلوکز تأمین می‌کند. زمانی که بدن در حالت تشنگی قرار می‌گیرد این توانمندی می‌تواند یک تا یک و نیم روز افزایش پیدا کند. یعنی شما که آب نمی‌خورید سلول‌ها، آب مورد نیاز خود را از مواد زائدی که در سلول‌ها در طی سال ذخیره شده، آنها را می‌سوزانند و آب بدن را تأمین می‌کنند. به این علت است که محرومیت از آب بیشتر ما را اذیت می‌کند تا محرومیت از غذا. شخص می‌گوید که من گرسنه نمی‌شوم اما تشنگی را چه کار کنم. ما می‌گوئیم که اتفاقاً تشنگی باعث می‌شود که سلول‌های شما، پاکسازی شوند.
وی یادآور شد: جالب است که ما در روایت داریم برای هرچیزی زکاتی است و زکات بدن روزه است. زکات یعنی چه؟ یعنی پاکسازی. تزکیه یعنی پاکسازی. همانطور که ما هرچند وقت یک بار تعویض روغن موتور، فیلتر روغن، فیلتر اتاق و فیلتر بنزین را برای ماشین انجام می‌دهیم. در ماه مبارک رمضان، فیلتر تمام سلول‌های بدن یک بار نو می‌شود و کسی که روزه نمی‌گیرد از این پاکسازی محروم می‌شود و بدنش برای انواع بیماری‌ها مستعد می‌شود.
این متخصص آسیب‌شناسی در پاسخ به اینکه آیا محروم شدن از آب منجر به تخریب بافت‌های بدن نمی‌شود گفت: برعکس؛ الان این طور که شده که هر فردی هر بیماری ای که دارد و به پزشک مراجعه می‌کند، می‌گویند روزه نگیر. در حالی که برای بعضی از بیماری‌ها، درمان روزه بهتر است. مثلاً سلول‌های سرطانی خون، سلول‌های نارسی هستند و به شدت وابسته به غذا و آب هستند. جدیداً در کشورهای پیشرفته حدود ۱۰-۱۵ سال است که روش‌های نوینی به نام تقسیم تراپی یا روزه درمانی ایجاد شده است. آنها سلول فردی که دچار سرطان شده است را دچار کمبود آب و غذا می‌کنند و جالب اینجاست که روزه درمانی مقابل شیمی درمانی می‌تواند مؤثر باشد. چون سلول‌های سرطانی به تنهایی توانایی تأمین انرژی خود را ندارند مجبورند از غذا آن را تأمین کنند.
اکبری ادامه داد: پس بنابراین بعضی از بیماری‌ها، درمانش روزه است. مثلاً کسی که بیماری زخم معده دارد به خاطر آن روزه نمی‌گیرد؛ اتفاقاً روزه گرفتن، مرخصی رفتن معده است. چون ما دائماً می‌خوریم و اسید معده ترشح می‌شود خطرناک است. اگر کسی بدون سحری روزه نگیرد (یعنی حتماً سحری بخوریم و موکدا توصیه می‌شود که سحری خورده شود) سحری مناسب و افطار مناسب بخورد و در افطار و سحر به جای آب سرد از آب گرم استفاده کند، اصلاً معده اذیت نمی‌شود. اگر در ابتدای افطار و سحر با اندکی نمک طبیعی که همان سنگ نمک است از آن استفاده کند و به زبان بزند، زخم معده به هیچ عنوان در ماه مبارک رمضان فرد را اذیت نمی‌کند بلکه زخم ترمیم می‌شود. زیرا دائماً خوردن‌ها باعث تحریک معده و اسید معده می‌شود و زخم معده می‌شود.
وی در خصوص راه‌های تقویت معده تا آغاز ماه رمضان تأکید کرد: باید غذا را با نمک آغاز و با نمک تمام کنیم. غذاها را آرام بخوریم، در خوردن سحری و افطار، افراط نکنیم. پرخوری نکنیم. تند تند و قاطی پاتی نخوریم. مثلاً یک نان و پنیر و گردو یک افطار خوب است. اینکه شخص سر سفره افطار بعد از ۱۰-۱۲ ساعت گرسنگی بنشیند، از هر ۵ نوع غذایی که در سفره است بخواهد بخورد، این فرد در ماه مبارک رمضان حتماً به مشکل دچار می‌شود.
این محقق طب سنتی توصیه کرد: توصیه می‌کنیم غذاهایی مانند پلو و خورش را در سحری بخورید. افطاری‌ها را سبک تر بخورید.
اکبری در پایان با تأکید بر اینکه روال خواب در ماه مبارک رمضان خیلی مهم است گفت: یکی از مشکلات ماه مبارک رمضان این است که خواب به هم می‌خورد. شما باید حداکثر یک ساعت و نیم تا دو ساعت بعد از افطار بخوابید تا از آن طرف ساعت دو یا سه از خواب بیدار شوید تا بتوانید سحری بخورید. فرد ساعت یک می‌خوابد و از طرفی می‌خواهد ساعت ۳ از خواب بیدار شود. ساعت را نزدیک اذان صبح می‌گذارد وقتی می‌خواهد سحری بخورد معده دچار شوک است و سحری نمی‌تواند بخورد و ساعت ۱۰ صبح ضعف می‌کند و نمی‌تواند کار کند. بعدازظهر می‌خوابند و شب خوابشان نمی‌برد. باید روال خواب درست باشد. سحری‌ها به نسبت کامل‌تر باشد، افطاری‌ها سبک تر باشد. افطار و شام را همزمان کنید. یعنی یک بار افطار و یک بار شام نباشد. ما می‌خواهیم سه وعده غذا نباشد و تنها دو وعده غذا باشد. بعضی عادت دارند برای افطار، نان و پنیر و چای شیرین می‌خورند و بعد نیم ساعت بعد سفره با ۵ نوع غذا می‌آید. ژل بستنی، دسر و سالاد و … روال درست خواب و تغذیه اگر رعایت شود برای فرد روزه‌دار مشکلی ایجاد نمی‌شود.