۶ مشخصه عینک آفتابی استاندارد/کدام رنگ برای چشم ها بهتر است
یک فوق تخصص قرنیه با تاکید بر اینکه قیمت و برند، ملاک استاندارد بودن عینک نیست، ویژگی‌های عینک آفتابی مناسب را توضیح داد.
به گزارش خبرگزاری مهر، محمدعلی جوادی متخصص چشم (افتالمولوژی)، گفت: عامل ایجاد بینایی بازگشت نور از اشیا و درک آن توسط مرکز بینایی در مغز است و دیدن توسط امواج مرئی حاصل می‌شود. همچنین اشعه آفتاب مجموعه‌ای از امواج مرئی و نامرئی است که طول موج های بین ۷۰۰-۴۰۰ نانومتر نور مرئی و طول موج های کمتر و بیشتر از این محدوده امواج نامرئی هستند.
وی ادامه داد: طول موج نورهای بین ۴۰۰-۲۰۰ نانومتر جز امواج ماورا بنفش تلقی می‌شوند که به انواعA، B وC تقسیم می‌شوند. نوعB برای پوست و چشم مضر است و در فصل تابستان تابش بیشتری دارد. مقدار کمی تماس با اشعه ماورا بنفش جهت تولید ویتامینD ضروری است ولی تماس طولانی مدت آن برای چشم مضر است.
جوادی افزود: از آنجایی که عینک آفتابی تا ۱۰۰ درصد از اشعه ماورا بنفش را جذب می‌کند استفاده از عینک‌های آفتابی و تا حدی کلاه‌های لبه‌دار برای جلوگیری از صدمات امواج ماورا بنفش ضروری است.
به گفته وی، ایجاد ناخنک، ایجاد آب‌مروارید، صدمه قرنیه به خصوص هنگام اسکی روی برف و آب، صدمه ماکولا که عمدتاً توسط امواج مادون قرمز ایجاد می‌شوند جزو آسیب‌هایی هستند که امواج نامرئی به خصوص ماورا بنفش نوع ب ایجاد می‌کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه عینک آفتابی نوعی از عینک است که زیادی نور خورشید را جذب نموده و پرتوهای مضر نور خورشید به ویژه اشعه ماورا بنفش را به طور کامل جذب می‌کند، گفت: میزان نور خورشید در هر محیط، با واحدکاندلا بر متر مربع (۲cd/m) اندازه‌گیری می‌شود. حداقل میزان نور لازم برای دید طبیعی، ۲cd/m ۳۵۰ می‌باشد ولی تا ۲cd/m ۲۰۰۰ نیز چشم انسان راحت است و احساس خیرگی و خستگی نمی‌کند. در بسیاری از محیط‌های خارج از منزل، میزان نور بسیار بیشتر از این مقدار است. برای مثال میزان نور محیط در یک روز آفتابی در زیر آفتاب، ۲cd/m ۷۰۰۰-۴۰۰۰ می‌باشد. بازتابش آفتاب از روی برف، شدتی در حدود ۲cd/m ۳۰,۰۰۰-۱۵۰۰۰ ایجاد می‌نماید. همین‌طور میزان نور در یک ساحل آفتابی، ۱۵۰۰۰-۶۰۰۰، میزان نور بازتابیده از سطح آسفالت ۹۰۰۰-۳۰۰۰، میزان نور در سایه درختان ۶۰۰-۳۰۰ و در آسمان آبی دور از خورشید ۶۰۰-۳۰۰ کاندلا بر متر مربع است.
جوادی ادامه داد: عینک‌های آفتابی از نظر نور مرئی دارای دو ویژگی میزان عبور نور و رنگ هستند. عینک‌های آفتابی معمولی (استاندارد) معمولاً ۱۵ تا ۲۵ درصد از نور را عبور می‌دهند که این میزان برای اکثر فعالیت‌های روزمره کافی است. در سایه، میزان نوری که با این عینک‌ها به چشم می‌رسد؛ حدود ۲cd/m ۶۰ است که برای دیدن، همچنان کافی است. البته برای فعالیت‌های خاصی که در محیط‌های بسیار پرنور انجام می‌شوند؛ عینک‌های تیره‌تری لازمند. این فعالیت‌ها عبارتند از ورزش‌های زمستانی مانند اسکی و کوه‌نوردی در برف، به ویژه در ارتفاعات زیاد، پرواز در ارتفاع بالاتر از ابرها و فعالیت‌هایی که در نور شدید آفتاب تابستان در ساعات طولانی انجام می‌شوند. برای این گونه محیط‌ها، عینک‌هایی لازمند که فقط ۱۲-۸ درصد نور را از خود عبور دهند و گاهی نیز از عینک‌هایی استفاده می‌شود که ۳ تا ۵ درصد نور را از خود عبور می‌دهند.
این فوق تخصص قرنیه افزود: بهترین رنگ برای عینک‌های آفتابی، رنگ خاکستری است که با وجود کم کردن نور، رنگ اشیا و محیط اطراف را برای استفاده کننده عوض نمی‌کند. عینک‌های آفتابی قهوه‌ای رنگ و سبز رنگ نیز استفاده می‌شوند. عینک‌های قهوه‌ای، نور آبی آسمان را کاهش و حساسیت به کنتراست را افزایش می‌دهند که برای رانندگی طولانی، مطلوب هستند. به طور کلی بهترین رنگ برای عینک‌های آفتابی، در وهله اول خاکستری و پس از آن قهوه‌ای است.
جوادی، مشخصات کلی یک عینک آفتابی خوب را به صورت خلاصه در زیر برشمرد:
۱- تیرگی عینک آفتابی باید به حدی باشد که شخص در نور آفتاب با آن راحت باشد و دچار حالت خیرگی نشود.
۲- وقتی عینک‌های آفتابی را در مقابل یک صفحه طرح‌دار تکان می‌دهیم؛ نباید صفحه، موج‌دار، تار و کج و معوج دیده شود.
۳- عینک‌های آفتابی نباید تشخیص رنگ‌های اشیا و چراغ‌های راهنمایی را مختل نمایند. رنگ خاکستری شیشه عینک از این نظر ارجح است.
۴- شیشه‌ها باید نسبت به ضربه مقاوم باشد. پلی‌کربنات از همه موارد مقاوم‌تر است.
۵- لازم است شیشه‌های عینک جاذب پرتوهایUV باشند.
۶- قاب عینک‌های آفتابی باید بزرگ باشد تا محافظت کافی فراهم گردد.
به گفته وی، یک دستور ساده برای فهمیدن مناسب بودن تیرگی عینک این است که وقتی در یک اتاق با نور معمولی با عینک به آینه نگاه می‌کنیم؛ چشم‌های خود را نبینیم. حداکثر میزان عبور نور بین ۱۵ تا ۲۵ درصد مناسب است؛ یعنی عینک باید ۷۵ تا ۸۵ درصد نور را جذب کند یا بازتاب نماید.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، افزود: تنها نوع شیشه‌ای که انعکاس شدید نور از برخی سطوح یا نقاط اجسام را کاهش می‌دهد؛ شیشه پولاریزان است. نور منعکس‌شده از شیشه عقب خودروها، درب صندوق عقب خودروها، سطح آب و سطح بعضی جاده‌ها و امثال آن، در صفحه افقی پولاریزه هستند و این شیشه‌ها که پولاریزانعمودی دارند؛ نور پلاریزه افقی را برطرف می‌نمایند. شیشه‌های پولاریزان برای انواع مصارف به ویژه رانندگی، ماهی‌گیری، انواع ورزش‌های دریایی و مانند آن کاربرد دارند.
وی با بیان اینکه گرانی زیاد عینک آفتابی ملاک بهتر و باکیفت تر بودن آن نیست، ادامه داد: در صورتی که عینک آفتابی استاندارد نباشد، ممکن است مضر باشد. همچنین اگر میزان جذب اشعه ماورا بنفش کافی نباشد، با ایجاد تیرگی در جلوی چشم باعث گشادشدن مردمک شده و در نتیجه میزان نور ورودی به چشم را افزایش می‌هد.
جوادی در پایان یادآور شد: احتمال صدمه چشم اطفال در برابر اشعهUV (ماورا بنفش) بیشتر از بزرگسالان است زیرا عدسی چشم آنها شفاف‌تر از بالغین بوده و همچنین مردمک آنها نسبت به بزرگسالان گشادتر بوده و در نتیجه میزان بیشتری اشعه به چشم آنها وارد می‌شود ولی باید مواظب بود عینک‌های غیراستاندارد در اختیار آنها گذاشته نشود.