ترانوستیک نانویی، تشخیص و درمان همزمان سرطان
پژوهشگران سوییسی با ترفندی نانویی موفق به بهبود و تسریع فرآیند درمان سرطان شدند؛ آنها نانوذراتی تولید کردند که هم فرآیند شناسایی و هم درمان با حداقل اثرات جانبی را همزمان انجام می‌دهد.
به گزارش ستاد توسعه فناوری نانو، پژوهشگران موسسه EPFL سوییس با همکاری محققانی از دانشگاه ژنو موفق به ارائه سامانه درمانی نانویی جدیدی شدند که با آن می‌توان بر مشکلات راهبردهای قبلی غلبه کرد. این سامانه از نانوذرات هارمونیک استفاده می‌کند، نانوبلورهایی از جنس اکسید فلزی که دارای خواص نوری ویژه‌ای هستند. این نانوبلورها در پاسخ به برانگیختگی با امواجی با طول موج مختلف از فرابنفش گرفته تا مادون قرمز، می‌توانند نشر نور داشته باشند و از پایداری نوری بالایی نیز برخوردار شوند.
ساندرین گبر از محققان رشته شیمی آلی در EPFL می‌گوید: بیشتر سامانه‌های درمانی نانویی که با نور فعال می‌شوند نیاز به پرتو فرابنفش با انرژی بالا دارند که داربست‌های نوری آن را برانگیخته کند. این ویژگی موجب می‌شود تا میزان نفوذ در این روش درمانی کم باشد و همچنین سلول‌های زنده آسیب ببینند. در نتیجه دامنه کاربرد این روش‌ها بسیار محدود است.
ترانوستیک حوزه‌ای نوظهور در پزشکی است که نام آن از ترکیب درمان (therapeutics) و تشخیص (diagnostics) گرفته شده است. ایده اصلی در این روش درمانی آن است که دارو یا روش برای تشخیص و درمان با هم انجام شود. یعنی به‌صورت همزمان فرآیند درمان و رصد وضعیت بافت صورت گیرد. با این کار علاوه بر این‌که در زمان و هزینه صرفه‌جویی می‌شود، اثرات جانبی ناخواسته زیستی نیز به حداقل می‌رسد.
امروزه با استفاده از نانوذرات، کاربردهای ترانوستیک در حال افزایش بوده به طوری که مولکول‌های تشخیص و درمان در یک ذره قرار داده می‌شوند. این نانوذرات به صورت یک حامل عمل می‌کند و دارو و ترکیبات رادیوایزوتوپ به داخل سلول سرطانی برده می‌شوند. این کار مانع از آسیب بافت‌های سالم خواهد شد.
این نانوذرات زمانی که به بافت هدف می‌رسند ترکیبات خود را رهاسازی می‌کنند که درمان انجام می‌شود و هم می‌توان وضعیت بافت را رصد کرد. با این کار محدودیت‌های رایج در روش‌های درمانی به حداقل می‌رسد.
در این پروژه محققان از نانوذرات فریت-بیسموت دارای پوششی از جنس سیلیکا استفاده کردند که با مولکول‌هایی عامل‌دار شده است. طول موج مادون قرمز می‌تواند این ذرات را برای تصویربرداری تحریک کند و طول موج فرابنفش نیز موجب رهایش دارو شود.
نتایج این پروژه در قالب مقاله‌ای در نشریه ACS Applied Materials and Interfaces به چاپ رسیده است.