مدل اداره بیمارستان ها باید تغییر کند/ایجاد بیمارستان هوشمند

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، از آغاز اجرای طرح ایجاد بیمارستان هوشمند در یکی از مراکز دانشگاه، از نیمه دوم سال ۹۹ به صورت پایلوت خبر داد.

 علی رضا زالی، در اختتامیه برنامه ملی توانمندسازی روسای بیمارستان های دانشگاه های علوم پزشکی کشور در سالن همایش های بیمارستان قلب شهید رجایی، با اشاره به اینکه این برنامه با رویکرد انگیزشی آغاز شده است، گفت: ذهنیت اجرایی که در این سمینار تدریس می شود به مرور موجب تحولات نگرشی و رفتاری خواهد شد.

وی اظهار داشت: یک تغییر پارادایم نسبت به عملکرد بیمارستان ها در سال های اخیر ایجاد شده که مفاهیم اصلی آن بیان کننده مدیریت چندوجهی بیمارستان هاست و به این مراکز به عنوان پدیده اجتماعی می نگرد. نگاه به بیمارستان باید نگاه زنده و پویا باشد و برای رسیدن به آن باید دست به نوآوری زد.

زالی با بیان اینکه در گذشته بیمارستان ها یک ایستگاه صرف به منظور پذیرش بیمار بود، ادامه داد: امروزه مدیریت جدید مراکز در فرآیندهای قبل و بعد پذیرش مداخله می کنند؛ این مراحل شامل بیماریابی، ایجاد آگاهی برای ارتقای سلامتی، انجام فرآیندهای درمانی و سپس تداوم برنامه های مراقبتی است. از همین رو مدیریت بیمارستان ها یکی از چندوجه ترین سبک های مدیریتی است و قابل قیاس با نحوه مدیریت در مراکز و سازمان های صنعتی و خدماتی دیگر نیست.

وی عنوان کرد: برخی مدل های مورد توجه در اداره بیمارستان ها برگرفته از مدل های صنعتی پیشین بود که به طور طبیعی این سبک های مدیریتی قابل انطباق با محیط بیمارستان نبود. امروزه نیاز به نظریه پردازی اختصاصی در این حوزه حس می شود.

زالی از تغییر مفهوم مدیریت در بیمارستان ها به حکمرانی در این مراکز خبر داد و گفت: بیمارستان ها برای رسیدن به اهداف خود باید استراتژیک داشته باشند و در همین مسیر، اعمال نگاه تلفیقی مدیریتی و حاکمیتی لازم است.

وی ادامه داد: برخی از برنامه های این مراکز با نگاه ها و نگرش های مختلف مبتنی بر اهداف واقعی یا غیرواقعی و بسته به شرایط خاص اداری نوشته شده اند، بنابراین توجه به موانع رسیدن به اهداف این برنامه ها بسیار اهمیت دارد و در زمینه شناسایی این عوامل، مدیران باید فعالانه عمل کنند.

به گفته رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، بر اساس مطالعات جهانی بزرگ ترین موانع تحقق این برنامه ها از نوع ساختاری است.

زالی با اشاره به اینکه امروزه مدل اداری شایسته، مدل مطرح مدیریت بیمارستانی است، اظهار کرد: این مدل به سه عامل فردی، تکنیکی و فرآیندی می پردازد که علی رغم ویژگی های فردی، به عوامل تکنیکی تاکید بسیار شده است. در شرایط فعلی اقتصادی نیز بیمارستان ها باید برای خروج از این بحران چاره اندیشی کرده و یک طرح موثر ارائه دهند.

وی در ادامه بیان کرد: امروزه در کشورهای توسعه یافته بسیاری از بیماران بر اثر عفونت های بیمارستانی و اشتباهات پزشکی فوت می کنند، در سال ۲۰۱۹، ۹۵ درصد از اشتباهات پزشکی و بیمارستانی در آمریکا از جنس اشتباهات مدیریتی گزارش شده است.

زالی در خصوص سنجش مدیریت موثر در بیمارستان ها، گفت: این شیوه اثربخشی مدیریتی باید در شرایط بحرانی انجام گیرد؛ به این معنی که عیار مدیریت یک بیمارستان باید در شرایط و حوادث غیرمترقبه سنجیده شود. اصلاح سنجه های اعتباربخشی در راستای سنجش مدیریت بیمارستان ها گامی موثر است. در این سنجه ها هدف نهایی باید ایمنی و مراقبت از بیمار در سطح عالی به عنوان هدف در نظر گرفته شود.

وی همچنین به شیوه های نوین مدیریت بیمارستانی اشاره کرد و افزود: موضوع بیمارستان سبز باید به عنوان دغدغه و یک برنامه اساسی در مدیریت بیمارستان ها در نظر گرفته شود. این مدل باعث کاهش ۳۵ درصدی هزینه ها و صرفه جویی در مصرف انرژی می شود.

زالی، مترقی ترین روش اداره بیمارستان ها در دانشگاه های علوم پزشکی را، ایجاد بیمارستان هوشمند اعلام کرد و گفت: قرار است بخش های زیادی از این طرح با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از نیمه دوم سال ۹۹ به صورت پایلوت در یکی از بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اجرا شود. در این خصوص مصوبات لازم اخذ شده و سندها و طرح های پشتیبان آن نیز تنظیم شده است.

وی همچنین از شبکه سازی بیمارستان ها به عنوان یکی از مدل های نوین نام برد و گفت: این اقدام موجب کاهش هزینه ها، اشتراک تجربه های مدیریتی و ارائه خدمات تخصصی تر به بیماران می شود.

زالی در پایان پیشنهاد شبکه سازی بین دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، دانشگاه های علوم پزشکی قم و کاشان را ارائه داد.