آنفولانزا معمولا در پاییز و زمستان شایع می شود و در بازه زمانی بین آذر تا بهمن ماه به اوج خود می رسد

کارشناس دارویی معاونت غذا ودارو بیرجند: آنفولانزا معمولا در پاییز و زمستان شایع می شود فعالیت این ویروس غالبا در مهرماه هر سال آغاز شده و در بازه زمانی بین آذر تا بهمن ماه به اوج خود می رسد.

به گزارش ايفدونا و به نقل از روابط عمومي معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشكي بیرجند، کارشناس دارویی معاونت غذا و دارو بیرجند در خصوص بیماری آنفولانزا توضیحاتی بیان کرد که مشروح آنها به شرح زیر است:

آنفولانزا چیست؟

آنفولانزا یک عفونت ویروسی حاد است که بینی، گلو و ریه ها را درگیر می کند و به آسانی از فردی به فرد دیگر انتقال می یابد. این بیماری می تواند عفونت هایی از خفیف تا شدید ایجاد کند. بیشتر افراد بدون عارضه و بدون مصرف دارو طی کمتر از دو هفته بهبود می یابند اما برخی اوقات ممکن است عفونت های باکتریایی مانند عفونت گوش ها، سینوس ها، التهاب مجاری هوایی (برونشیت) و عفونت ریه ها (پنومونی) نیز اضافه شود که می تواند منجر به بستری شدن در بیمارستان و حتی مرگ بیمار شود.

آنفولانزا معمولا در پاییز و زمستان شایع می شود فعالیت این ویروس غالبا در مهرماه هر سال آغاز شده و در بازه زمانی بین آذر تا بهمن ماه به اوج خود می رسد. برخی اوقات ممکن است تا اردیبهشت ماه نیز ادامه یابد.

عامل ایجاد کننده آنفولانزا چیست؟

سه نوع ویروس آنفولانزای نوع A، B و C وجود دارد. ویروس نوع A براساس دو پروتئین هماگلوتینین (H) و نورآمینیداز (N) که در سطح ویروس وجود دارند به چندین subtype تقسیم می شود. از پروتئین هماگلوتینین 18 نوع مختلف و از پروتئین نورآمینیداز 11 نوع مختلف وجود دارد. ویروس های نوع A و B بیماری را ایجاد می کنند و ویروس نوع A معمولا عامل ایجاد کننده شیوع سالیانه آنفولانزا است. این ویروس ها دائما در حال تغییر هستند و انواع جدیدی از خود ایجاد می کنند که خصوصیات متفاوتی دارند. به همین دلیل ساختمان ویروس از سالی به سال دیگر تغییر می کند و واکسن ها باید یرای اثربخشی تغییر یابند. نوع C ویروس آنفولانزا خیلی کمتر یافت شده و عفونت های خفیف ایجاد می کند.

علائم آنفولانزا چیست؟

از زمان مواجهه بیمار با ویروس آنفولانزا تا بروز علائم بیماری 4-1 روز طول می کشد. علائم این بیماری شامل تب و لرز، سرفه (معمولا خشک)، سردرد، درد عضلات و مفاصل، خستگی و بی حالی، درد گلو و آبریزش بینی می باشد که معمولا به صورت ناگهانی ظاهر می شوند و بیمار اغلب همه یا تعدادی از این علائم را تجربه می کند. همچنین در برخی از کودکان به ندرت اسهال و استفراغ نیز دیده شده است. در مواردی که هیچ عارضه تنفسی رخ نمی دهد، علائم تنفسی 5-3 روز پس از قطع تب از بین می روند ولی سرفه، خستگی و بی حالی گاه تا یک یا چند هفته بعدادامه پیدا می کنند.

تفاوت آنفولانزا و سرماخوردگی چیست؟

آنفولانزا و سرماخوردگی هر دو بیماری های تنفسی هستند و توسط ویروس های متفاوتی ایجاد می شوند. این دو بیماری علائم مشابهی دارند اما علائم سرماخوردگی بسیار خفیف تر از علائم آنفولانزا می باشد و معمولا منجر به مشکلات سلامتی جدی مانند پنومونی و بستری شدن در بیمارستان نمی شود.

 

آنفولانزا       Flu	علائم     Symptoms	سرماخوردگی    Cold
ناگهانی	شروع علائم	تدریجی
شدید	تب	خفیف
رایج	لرز	نادر
رایج	سردرد	نادر
شدید	بدن درد	خفیف
نادر	گرفتگی بینی	رایج
رایج	آبریزش بینی	رایج
شدید	گلودرد	خفیف
رایج - خشک	سرفه	رایج - خلط دار
شدید	احساس ضعف و خستگی	خفیف

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

چه کسانی بیشتر در معرض خطر هستند؟

همه گیری سالیانه آنفولانزا می تواند به طور جدی همه افراد جامعه را تحت تاثیر قرار دهد. اما برخی از افراد جامعه در رابطه با بروز عوارض ناشی از آنفولانزا ریسک بالاتری دارند. این افراد شامل :

افراد بالای 65 سال- کودکان زیر 2 سال – خانم های باردار و خانم هایی که حداکثر 2 هفته از زایمانشان گذشته است – افراد مبتلا به بیماری های مزمن مانند آسم، بیماری های مزمن تنفسی (مانند بیماری مزمن انسدادی ریه COPD)) و سیستیک فیبروزیس)، دیابت، بیماری های قلبی (مانند بیماری های مادرزادی قلبی، نارسایی احتقانی قلب و بیماری های عروق کرونر)، بیماری های کلیوی (بیماران دیالیزی و پیوند کلیه) و کبدی (بیماران سیروز کبدی و پیوند کبد) - بیماران دارای سیستم ایمنی ضعیف (مانند مبتلایان به AIDS یا HIV و مبتلایان به سرطان و افرادی که به طور مزمن استروئید مصرف می کنند.) – پرسنل بهداشتی درمانی

راه های انتشارآنفولانزا چیست؟

امکان انتقال بیماری از 1روز قبل از بروز علائم تا 7-5 روز بعد از ظهور علائم به دیگران وجود دارد. ویروس آنفولانزا در قطرات تنفسی بیمار وجود دارد و در صورت سرفه، عطسه و صحبت کردن بیمار می تواند در هوا منتشر شده و در صورت استنشاق توسط افرادی که در نزدیکی بیمار هستند می تواند به آن ها منتقل شود. همچنین این ویروس می تواند از طریق تماس دست به سطح آلوده به ویروس و سپس تماس آن دست به چشم، دهان و بینی منتقل گردد.

راه های پیشگیری از ابتلا آنفولانزا چیست؟

اصول اولیه در پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا در واقع رعایت اصول بهداشت فردی و اجتناب از تماس نزدیک شامل دست دادن، روبوسی کردن و استفاده از وسایل شخصی افراد بیمار یا مشکوک است. استفاده از ماسک، شست و شوی مرتب دست ها با آب و صابون و یا  محلول های ضدعفونی کننده حاول الکل 70% و پوشاندن مناسب دهان و بینی با دستمال هنگام سرفه و عطسه و دور انداختن آن پس از یک بار مصرف می تواند از انتشار ویروس آنفولانزا جلوگیری کند. دور نگه داشتن دست ها از بینی، چشم ها و دهان و نیز ورزش منظم، غذای مناسب و نکشیدن سیگار به پیشگیری از بیماری آنفولانزا کمک می کند. همچنین در صورتی که بیمار هستید بهتر است حداقل تا 24 ساعت بعد از احساس بهبودی در منزل استراحت کنید.

واکسن آنفولانزا

یکی از موثرترین و ایمن ترین روش های پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا واکسیناسیون است. واکسیناسیون به ویژه برای افراد در معرض خطر عوارض آنفولانزا و افرادی که با این بیماران زندگی می کنند و از آن ها مراقبت می کنند ضروری است.

WHO واکسیناسیون سالیانه را برای خانم های باردار، کودکان 6 ماه تا 5 سال، افراد بالای 65 سال، افراد با بیماری های مزمن و پرسنل بهداشتی - درمانی (پرستاران، دندانپزشکان و ... ) توصیه می کند که بهتر است تا پایان مهرماه تزریق شود. واکسن آنفولانزا دو تا سه هفته پس از تزریق فعال شده و فرد را در مقابل 4- 3 سویه از ویروس آنفولانزا محافظت می کند.

واکسن آنفولانزا هرگز نمی تواند در مقابل ویروس های دیگر که علائم مشابه آنفولانزا ایجاد می کنند محافظت ایجاد کند.

نحوه تجویز واکسن آنفولانزا در سنین مختلف: این واکسن به صورت عضلانی تزریق می شود.

 کودکان 6 ماه تا 3 سال: نصف واکسن              افرادی بالای 3 سال: یک واکسن کامل

در کودکان 6 ماه تا 8 سالی که برای اولین بار واکسن را دریافت می کنند باید یک دوز دیگر نیز به فاصله 4 هفته یا بیشتر تزریق نمایند. اما در افراد بالای 8 سال تنها یک نوبت تزریق انجام می گیرد.

موارد منع مصرف و احتیاط:

کودکان زیر 6 ماه و افرادی که واکنش های آلرژیک شدید به واکسن و مواد تشکیل دهنده آن دارند، کسانی که به تخم مرغ، کانامایسین، نئومایسین و پلی سوربات 80 حساسیت دارند؛ نباید واکسن آنفولانزا دریافت کنند. همچنین مبتلایان به سندرم گیلن باره و افرادی که تب یا عفونت حاد دارند باید حتما قبل از تزریق واکسن با پزشک خود مشورت کنند.

مصرف در دوران بارداری و شیردهی: خانم های باردار واکسن غیرفعال را بدون توجه به زمان بارداری می توانند دریافت کنند همچنین تزریق واکسن در دوران شیردهی مشکلی ایجاد نمی کند.

ملاحظات اختصاصی:

• دو تا سه هفته بعد از تزریق پاسخ ایمنی حاصل و شش تا دوازده ماه باقی می ماند. لذا واکسن قبل از شیوع فصل آنفولانزا تجویز می گردد.
• واکسن آنفولانزا نمی تواند منجر به ابتلا به آنفولانزا شود زیرا حاوی ویروس زنده نیست. البته در برخی افراد پس از تزریق واکسن ممکن است واکنش های آلرژیک مانند تب، بدن درد، سوزش، تورم و قرمزی در محل تزریق ظاهر گردد که معمولا طی 2- 1 روز برطرف می گردد. اما به طور کلی اکثر افرادی که واکسن آنفولانزا دریافت می کنند با مشکل جدی مواجه نمی شوند.
• برخی تست های سرولوژی که با روش الایزا سنجیده می شوند مانند  HIV1، هپاتیت C و HTLV1 به دنبال تزریق واکسن آنفولانزا مثبت کاذب می شود.
• لازم است دو هفته قبل از شروع داروی سرکوب کننده ایمنی بیمار واکسینه شود یا اگر بیمار در حین مصرف داروی سرکوب کننده سیستم ایمنی واکسینه شده حداقل سه ماه بعد از قطع دارو مجددا واکسینه گردد.
• داروی فینگولیمود با واکسن تداخل ارد. لذا دو هفته قبل از شروع این دارو توصیه می گردد بیمار واکسینه گردد.
• تجویز همزمان واکسن پنوموکوک و آنفولانزا باعث می شود اثربخشی هر دو واکسن کاهش یابد.
• استاتین ها اثربخشی واکسن را به علت اثرات ایمونومدولاتوری کم می کنند. این مسئله در افراد سالمند که استاتین ها را به طور مزمن دریافت می کنند قابل توجه است. اما دلیل بر عدم تجویز واکسن نیست.

درمان آنفولانزا چیست؟

بیشتر افراد بدون مصرف دارو بهبود می یابند. مصرف مایعات گرم فراوان، تغذیه مناسب، استراحت، استفاده از بخور برای مرطوب کردن مجاری تنفسی و رفع علامتی تب و درد در مواقع لزوم کمک کننده است. از پزشک خود درخواست تجویز آنتی بیوتیک نکنید زیرا آنتی بیوتیک ها تنها در درمان عفونت های باکتریایی موثرند در حالی که آنفولانزا یک بیماری ویروسی است. داروهای ضد ویروسی موثری هم وجود دارند که از شدت علائم و طول مدت بیماری می کاهند و بیشتر در سالمندان و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی داشته و در معرض خطر بروز عوارض هستند به کار می روند. درمان دارویی باید ظرف 48 ساعت اول پس از شروع علائم آغاز شود وگرنه تاثیر زیادی نخواهد داشت. با این حال در موارد شدید و بستری حتی با گذشت 48 ساعت از شروع علایم؛ شروع درمان توصیه می شود.