متخصص داروسازی بالینی و سرپرست گروه خدمات بستری و سرپایی سازمان غذا و دارو گفت: بیماری پرفشاری خون یا قاتل خاموش، بی علامت است و بیشتر افراد با فشار خون های بالا، هیچ علامتی ندارند. بنابراین، اکثر بیمارانی که فشارخون های بالا دارند از بیماری خودشون بی اطلاع هستند.
دکتر افسانه نورمندی در گفت‌وگو با ایفدانا اظهار کرد: از سال ۲۰۰۵ اتحادیه جهانی فشار خون، ۲۷ اردیبهشت ماه را به عنوان روز جهانی فشار خون نامگذاری کرده تا در مورد بیماری پرفشاری خون و خطرات آن اطلاع رسانی شود.
وی افزود: بیماری پرفشاری خون، خطر سکته های مغزی را تا ۴ برابر و خطر سکته قلبی را تا ۲ برابر در افرادی که فشار خون بالا دارند، نسبت به افرادی که فشار خون نرمال دارند، افزایش می دهد.
اتحادیه جهانی فشار خون در سال جاری، شعار «با اندازه گیری دقیق فشار خون و کنترل آن زندگی طولانی تری داشته باشید» را انتخاب کرده تا مجدد این نکته را به افراد جامعه یادآوری کند که بیماری پرفشاری خون بی علامت است و در صورت تشخیص دیرهنگام، می تواند عوارض بسیار جبران‌ناپذیری داشته باشد.
سرپرست گروه خدمات بستری و سرپایی سازمان غذا و دارو با تاکید بر اینکه، کمتر از ۱۰ درصد از افراد جامعه از ابتلای خود اطلاع دارند، گفت: نکته مهم در مورد این بیماری، پایش فشار خون است تا افراد در معرض خطر شناسایی شوند و دیگر اینکه با مراجعه بیماران به پزشکان و مراکز درمانی، فشار خون اندازه‌گیری شده و رفتار صحیح اندازه گیری فشار خون در جامعه ترویج پیدا کرده و به نوعی فرهنگ سازی می شود. بر پایه این اصل در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۸ بسیج ملی کنترل فشار خون در ایران برپا شد که داروخانه ها هم در این زمینه مشارکت بسیار فعال و خوبی داشتند.
وی گفت: در بسیج ملی کنترل فشار خون، افراد زیادی جهت پایش به داروخانه و مراکز درمانی مراجعه کردند و فشارخون آنان پایش شد و تعدادی از افراد با فشار خون بالا و در معرض خطر به متخصصان مربوطه ارجاع شدند. بر اساس نتایج حاصل از این بسیج ملی، ۱۸ درصد افراد جزو تعریف فشار خون قرار گرفتند که در مراحل متفاوتی از بیماری بودند و طبق تعریف ۱۲ درصد از آنان در مرحله یک بیماری بودند و یک و نیم درصد فشارخون های اورژانسی داشتند.
نورمندی با تاکید بر لزوم اطلاع رسانی به افراد جامعه در خصوص اینکه بیماری پرفشاری خون می‌تواند بی علامت باشد، گفت: عوامل ژنتیک، سابقه خانوادگی، شیوه زندگی غلط، فعالیت های بدنی و نظم آن و نیز مدیریت استرس در کنترل بیماری فشار خون باید مورد ارزیابی قرار گیرد. پس از تشخیص بیماری توسط پزشک، دارو درمانی مناسب باید شروع شود. ضمن اینکه، مصرف دارو به معنای مجوز برای مصرف غذاهای پرچرب و پرنمک نخواهد بود. به عبارت دیگر، اگر پزشک داروی افت فشار خون تجویز می کند به معنی این نیست که بیماران می توانند رژیم غذایی را رعایت نکنند، در صورت دارودرمانی همزمان و رعایت سایر موارد مرتبط با تغذیه و سبک زندگی، دارو اثرگذاری مناسب خواهد داشت.
وی به باورهای اشتباه در زمینه داروهای فشارخون اشاره کرد و افزود: تفکری در افراد جامعه وجود دارد که با مصرف دارو، فشارخون به حالت نرمال برگشته و پس از دوره ای مصرف، آن را قطع می کنند. در حالی که لازم است اطلاع رسانی شود که داروها به هیچ عنوان نباید به صورت خودسرانه قطع شود و پزشک در صورت صلاحدید، دارو را قطع و با سایر داروهای هم خانواده جایگزین خواهد کرد.
این متخصص داروسازی بالینی متذکر شد: قطع ناگهانی برخی داروهای فشار خون منجر به عوارض و خطرات خیلی خطرناک و تهدید کننده حیات می شود، مخصوصا داروهایی مثل پروپرانولول، بیزوپرولول و متوپرولول به هیچ عنوان نباید یکباره قطع شوند، چون منجر به افزایش ناگهانی فشار خون و ضربان قلب خواهند شد. بنابراین، تغییر و قطع داروهای فشار خون صرفا با تجویز پزشک صورت می گیرد.
وی با اشاره به اینکه برخی داروها، برای سایر بیماری های زمینه ای بیماران تجویز می شود، گفت: پردنیزولون دگزامتازون یا برخی داروهای مسکن بدون نسخه (OTC) نظیر دیکلوفناک و ژلوفن منجر به افزایش فشار خون می شود و لازم است که بیماران دارای فشار خون، در صورت مصرف پایش دقیق تری داشته باشند. مصرف برخی داروهای گیاهی مثل گل گاوزبان هم باعث بالا رفتن فشار خون می شود، بنابراین، آگاه باشید که داروهای گیاهی، بدون عارضه نیستند.
وی یادآور شد: برخی از بانوان در زمان بارداری، دچار فشار خون بارداری می شوند و لازم است که تحت نظر پزشک بوده و در صورت نیاز برای کنترل فشار خون دارو مصرف کنند تا هم مادر و هم جنین ایمن باشند. ضمن اینکه مصرف هر دارویی برای کنترل فشار خون در دوران بارداری باید توسط پزشک متخصص تجویز شود. برخی داروهای کنترل کننده فشار خون، موارد تجویز دیگری هم دارند، بنابراین، ممکن است پزشک برای سایر بیماری‌های زمینه‌ای فرد آن دارو را تجویز کند، به عنوان مثال، افرادی که نارسائی کلیوی دارند و پروتئین دفع می کند و یا به هر علت دیگری پزشک دارو را تجویز کرده باشد و صرفاً برای کنترل فشار خون نباشد.
سرپرست گروه خدمات بستری و سرپایی سازمان غذا و دارو در پایان تاکید کرد: متاسفانه طرز تفکری غلطی در جامعه وجود دارد که مصرف داروهای فشار خون، وابستگی ایجاد می کند و بیمار باید این داروها را تا آخر عمر مصرف کند. در حالی که باید این آگاهی به بیماران داده شود که پرفشاری خون، قاتلی خاموش و بی علامت است که در صورت عدم درمان دارویی، به شکل ناگهانی به بروز سکته قلبی یا سکته مغزی منجر می شود. بنابراین مصرف دارو به کنترل فشار خون کمک می کند و اعتیاد و حالت وابستگی در مورد این داروها به هیچ عنوان مطرح نیست، تا زمانی که پزشک تشخیص دهد باید داروها مصرف شود تا بیمار از اثرات آن بر سلامتش اطمینان یابد.
