مقالات

هموگلوبین A1c: کاربردهای بالینی و جنبه های اندازه گیری

نویسنده : محمد علی تخشید، ریتا عرب سلغار
تاریخ انتشار : 1402/01/07
دیابت شیرین شایع ترین اختلال متابولیسم کربوهیدرات ها است. هیپر گلیسمی مهم ترین ویژگی دیابت شیرین می باشد. هیپر گلیسمی موجب بروز مشکلات قلبی عروقی، کلیوی، چشمی و اعصاب محیطی در افراد دیابتی می گردد. تنظیم دقیق قند خون نقش اساسی در کنترل این عوارض دارد. منبع : مجله آزمایشگاه و تشخیص

اثبات نسب بین دختر و استخوان اسکلت مادر با روش های تشخیصی ژنتیک مولکولی

نویسنده : داریوش فرهود ، مهسا آذری، هاجر آرین، عاطفه محرابی
تاریخ انتشار : 1402/01/07
در این مقاله از اهمیت وجود علم ژنتیک در زندگی و جوامع امروزی و میزان کمک رسانی این دانش به ما بدون محدودیت زمانی بحث شده است. برای ملموس بودن این مبحث به تشریح یک نمونه آزمایش ژنتیکی در ارتباط با مراجعه کننده به کلینیک ژنتیک، مربوط به سال 1399 پرداخته شده است. منبع : مجله آزمایشگاه و تشخیص

بررسی نقش بیومارکرها در تشخیص و تمایز انواع سرطان تیروئید

نویسنده : رضا نکوئیان، محدثه سرایی
تاریخ انتشار : 1402/01/07
سرطان تیروئید از جمله سرطان های شایع غدد درون ریز بدن می باشد که به طور تقریبی 1/8% از کل بدخیمی ها را در ایران شامل می شود و میزان شیوع آن در میان زنان بیشتر از مردان گزارش شده است. این نوع از سرطان به چهار زیر گروه اصلی شامل پاپیلاری (PTC)، فولیکولار (FTC)، مدولاری (MTC) و آناپلاستیک (ATC) طبقه بندی می شود . منبع : مجله آزمایشگاه و تشخیص

بررسی نقش میکرو RNA ها در تشخیص سرطان های میلوئیدی و لنفوئیدی حاد و مزمن

نویسنده : نرگس کاشی، ناهید عین الهی
تاریخ انتشار : 1402/01/07
میکرو RNA ها توالی های کوچک غیر کد شونده ای هستند که در تنظیم بیان ژن ها در مرحله پس از رونویسی از طریق تجزیه mRNA ها یا مهار ترجمه آن ها نقش دارند. این مولکول ها بسیاری از فرآیند های فیزیولوژیک و پاتولوژیک درون سلولی را کنترل می کنند در نتیجه بروز جهش در بیان این مولکول های کوچک می تواند باعث بروز سرطان از جمله سرطان های خونی شود که با توجه به نوع سرطان و مرحله آن، میزان بیان میکرو RNA و نوع آن متفاوت می باشد. منبع : مجله آزمایشگاه و تشخیص

Crescentic Glomerulonephritis, A Rare Presentation of Alport Syndrome

نویسنده : Tahereh Malakoutian; Fatemeh Nili; Sholeh Ghasemi Darbrood; Samaneh Salarvand; Mitra Mehrazma
تاریخ انتشار : 1402/01/06
Crescentic glomerulonephritis (GN) is a feature of severe glomerular injury. Anti-GBM disease, immune-complex mediated glomerulonephritis, and ANCA-associated vasculitis are the main causes of crescentic GN. reference : Iranian Journal of Pathology (Iran J Pathol)

A Rare Case of Cardiac Metastasis from Colon Cancer

نویسنده : Zahra Modabber; Roghayeh Pourkia; Hamidreza Vafaey; Ali Alizadeh; Mohammad Ranaei
تاریخ انتشار : 1402/01/06
It is very rare for colorectal neoplasms to metastasize to the heart in the worldwide medical literature; only a single case of well-documented colorectal cancer metastasis to the left atrium was found. The case of a 66-year-old man is explained in this paper, who was suffering from metastatic adenocarcinoma of the colon that included the left atrium reference : Iranian Journal of Pathology (Iran J Pathol)

Exploring the Integrated Role of AKT2, CD44v6, And MT1-MMP as Predictors of Axillary Lymph Node Metastasis in Invasive Breast Carcinoma of No Special Type

نویسنده : Primariadewi Rustamadji; Elvan Wiyarta; Kristina Anna Bethania
تاریخ انتشار : 1402/01/06
Background & Objective: Invasive breast carcinoma of no special type (IBC-NST) is the most common type of breast cancer, which mainly causes axillary lymph-node metastasis (ALNM). Building on our previous research, we wanted to explore the optimal combination of AKT2, CD44v6, and MT1-MMP for the ALNM prediction Iranian Journal of Pathology (Iran J Pathol)

KRAS Protein Expression in Oral Squamous Cell Carcinoma: A Potential Marker for Progression and Prognosis

نویسنده : Hala M. El-hanbuli; Mostafa A. Abou Sarie
تاریخ انتشار : 1402/01/06
Background & Objective: Emerging evidence suggests that KRAS could play an important role in squamous cell carcinoma; however, its role in oral squamous cell carcinoma (OSCC) is largely unknown. The aim of the current study was to investigate the expression of KRAS, Ki-67, Cyclin D1, and Bcl2 in OSCC and their association with clinicopathological features reference : Iranian Journal of Pathology (Iran J Pathol)

تاثیر متغیرهای پیش از آنالیز-آنالیز و پس از آنالیز در اندازه گیری دی دایمر

نویسنده : شهروز همتی ، مهنار آل یاسین
تاریخ انتشار : 1402/01/06
دی دایمر محصول تجزیه فیبرین محلول است که از تخریب فیبرین با واسطه پلاسمین به دست می آید. از این رو دی دایمر را می توان به عنوان نشانگر زیستی (بیومارکر) فعال سازی انعقاد و فیبرینولیز در نظر گرفت و به طور معمول برای رد ترومبو آمبولی (VTE) وریدی استفاده می شود. دی دایمر به طور فزاینده ای برای ارزیابی خطر عود و کمک به تعیین مدت زمان مطلوب درمان ضد انعقاد در بیماران مبتلا به ترومبو آمبولی وریدی، برای تشخیص ترومبو آمبولی وریدی، انعقاد داخل عروقی منتشر و برای غربالگری بیماران پزشکی در معرض خطر ترومبو آمبولی وریدی استفاده می شود.

عفونت های قارچی مجاری تنفسی-بخش چهارم

نویسنده : محمد قهری
تاریخ انتشار : 1402/01/06
هیالوهایفومایکوزیس به طور کلی به عفونت های سیستمیک ناشی از قارچ های کپکی شفاف گفته می شود که مناظر هیستوپاتولوژیک کم و بیش مشابهی در بافت نشان می دهند و تنها راه تشخیص افتراقی و تفکیک آن ها از یکدیگر کشت و شناسایی جنس و گونه های مربوطه است. منبع : مجله آزمایشگاه و تشخیص

هزینه های کیفیت در آزمایشگاه بالینی

نویسنده : حسین درگاهی۱، خدیجه صفی زاده۲
تاریخ انتشار : 1402/01/06
مفهوم هزینه کیفیت برای کلیه آزمایشگاه های بالینی با هر نوع اندازه و حیطه انجام آزمایش های روتین و تخصصی کاربرد دارد. آشنایی مدیران و کارکنان با هزینه کیفیت، از هدر رفت منابع جلوگیری کرده و خدمات آزمایشگاهی را با کیفیت بالا به پزشکان، بیماران و دیگر مشتریان داخلی و خارجی با هزینه منطقی ارائه می دهد. لذا این پژوهش با هدف تبیین مفاهیم هزینه کیفیت، واژه ها، ابعاد، انواع و کاربردهای آن در آزمایشگاه بالینی تهیه و تدوین شده است. منبع : مجله آزمایشگاه و تشخیص

مروری بر سرطان مدولاری تیروئید

نویسنده : داریوش فرهود ، مهسا رحمانی سامانی
تاریخ انتشار : 1402/01/06
سرطان تیروئید، بدخیمی سلول های پارانشیم تیروئید است. چهار نوع اصلی سرطان تیروئید وجود دارد: سرطان پاپیلاری تیروئید (PTC)، سرطان فولیکولار تیروئید یا کارسینوم فولیکولار تیروئید (FTC)، کارسینوم آناپلاستیک تیروئید(ATC) و کارسینوم مدولاری تیروئید (MTC). سرطان مدولاری تیروئید (MTC) یک تومور نورواندوکرین نادر غده تیروئید است که از سلول های C پارافولیکولار مشتق شده که هورمونی پروتئینی به نام کلسی تونین (CT) تولید می کنند و 5 تا 8 درصد از کل سرطان های تیروئید را تشکیل می دهد. منبع : مجله آزمایشگاه و تشخیص

ارزش اندازه گیری تروپونین در پیش آگهی بیماری کووید-19

نویسنده : محمد علی دولتی ، مجتبی دولتی ، فاطمه دولتی
تاریخ انتشار : 1402/01/06
سندروم حاد تنفسی کرونا ویروس 2 که در اواخر سال 2019 ظاهر شد می تواند اثرات منفی بر روی سیستم قلبی عروقی داشته باشد. مطالعاتی که در مناطق مختلف دنیا انجام شده بیانگر اهمیت تروپونین قلبی به عنوان یک نشانگر پیشگویی کننده در بیماران بستری کرونایی می باشد. آسیب قلبی به دفعات در بیماران کرونایی اتفاق می افتد و این موضوع با خطر بالای مرگ و میر این بیماران همراه می باشد. منبع : مجله آزمایشگاه و تشخیص

کاربرد روش‌های مولکولی نوین CRISPR/Cas در تشخیص اختصاصی سویه‌های COVID-19

نویسنده : مریم احمدزاده ، فاطمه اکبریان ، محمدحسین صنعتی
تاریخ انتشار : 1402/01/06
سندرم تنفسی حاد جدید Coronavirus 2 (SARS-CoV-2) یکی از عوامل عفونت تنفسی حاد است که منجر به مرگ بیش از دو میلیون نفر در سراسر جهان و بستری شدن هزاران نفر تا سال ۲۰۲۱ شده است. درصد قابل توجهی از بیماران در آزمایش RT-PCR برای SARS-CoV-2 مثبت هستند. ناقلین بدون علائم یا افرادی که قبل از بروز علائم هستند، با فعالیت‌های اجتماعی خود، انتشار ویروس در جامعه را تسهیل می‌کنند. منبع : مجله آزمایشگاه و تشخیص

تفسیر آزمایش های سرولوژیک و ارزیابی پاسخ ایمنی هومورال پس از واکسیناسیون و ابتلا به بیماری کووید-19

نویسنده : شهروز همتی ، مهناز آل یاسین
تاریخ انتشار : 1402/01/06
عفونت با ویروس SARS-CoV-2 باعث ایجاد واکنش ایمنی با واسطه سلولی و هومورال شده و آنتی بادی هایی علیه آنتی ژن های ویروسی مانند پروتئین نوکلئوکپسید (N) و پروتئین اسپایک (S) تولید می کند. آنتی بادی های ضد پروتئین S نیز زیر واحد پروتئین S1 سنبله (اسپایک) و دامنه اتصال گیرنده (RBD) را هدف قرار می دهد. آزمایش های سرولوژیک می توانند وجود این آنتی بادی ها را ظرف چند روز تا چند هفته پس از عفونت حاد در سرم تشخیص دهند. با این حال، این آزمایش ها نباید برای تشخیص عفونت حاد SARS-CoV-2 مورد استفاده قرار گیرد. آزمایش های سرولوژیک می تواند افراد مبتلا به عفونت SARS-CoV-2 در حال یا گذشته را شناسایی کرده و در نتیجه به دانشمندان و متخصصان بهداشت عمومی کمک نماید تا اپیدمیولوژی SARS-CoV-2 را بهتر بشناسند. اگر چه ارتباط بین ایمنی هومورال و مصونیت در این بیماری هنوز به طور کامل شناخته نشده است، منبع : مجله آزمایشگاه و تشخیص

عفونت های قارچی مجاری تنفسی-بخش سوم

نویسنده : محمد قهری
تاریخ انتشار : 1402/01/06
زیگومایکوزیس یک گروه از عفونت های ناشایع اما غالبا کشنده هستند که توسط اعضاء رده زیگومیست ها ایجاد می شوند. دامنه و گستره زیگومایکوزیس شامل عفونت های بینی-مغزی (رینوسربرال) در دیابت ملیتوس، عفونت های تنفسی که در طول دوره گرانولوسیتوپنی یا درمان کورتیکوستروئیدی ظاهر می شوند و عفونت منتشره که در طول درمان با دفروکسامین ایجاد می شوند، می باشند. اکثر زیگومیست ها که در بیماران مبتلا به اختلالات سیستم ایمنی یا میزبانان ناتوان عفونت های تنفسی ایجاد می کنند تمایل زیادی برای تهاجم ترومبوتیک عروق خونی دارند همچنین دوره بالینی آن ها به سرعت کامل شده، مرگ و میر بالایی داشته و نسبت به درمان های ضد قارچی مقاومت نسبی دارند. رده زیگومیست ها شامل راسته های مهم پزشکی از قبیل موکورال ها و انتموفتورال ها هستند. منبع : مجله آزمایشگاه و تشخیص

شیوع پیامدهای نامطلوب بارداری در گروه پرخطر از نظر اختلالات طناب عصبی (NTDs) و مقایسه آن با گروه های خطر بینابین و کم خطر در حدود 130 هزار خانم باردار ایرانی

نویسنده : سارنگ یونسی، محمد مهدی طاهری امین، پوراندخت سعادتی، سودابه جمالی، پیام بلوایه، محمد حسین مدرسی، شهرام سواد، سعید دلشاد، فریبا نویدپور، فرزانه ادیبان، ندا رفیع، محبوبه حلت آبادی، سالومه عمیدی
تاریخ انتشار : 1402/01/05
اندازه گیری آلفا فیتو پروتئین (AFP) به منظور غربالگری اختلالات طناب عصبی (NTDs) و اختلالات جدار شکمی، مانند تست های غربالگری دیگر دارای موارد مثبت و منفی کاذب است. این تست دارای مثبت کاذب 1% و منفی کاذب حدود 20% می باشد. موارد مثبت غربالگری باید به وسیله یک سونوگرافی آنومالی اسکن دقیق مورد پیگیری قرار گیرد و در بعضی از مواقع فالوآپ بیشتر توسط تست های تشخیصی در مایع آمنیون نیاز می باشد. در سالیان اخیر موارد زیادی از پیامدهای نامطلوب بارداری که به دنبال افزایش آلفا فیتو پروتئین صورت می گیرد، گزارش شده است و احتمال داده می شود که با افزایش گزارش های این پیامدها شاید بتوان در آینده یک ارتباط معنی داری بین این مارکرها و یک سری از پیامدها به دست آورد و بتوان به صورت یک ریسک گزارش نمود. منبع : مجله آزمایشگاه و تشخیص

ارتباط ملاتونین و آلبومین سرم با بیماری های قلبی عروقی

نویسنده : فریبا نباتچیان ، فائزه عباسی
تاریخ انتشار : 1402/01/05
بیماری‌ های قلبی عروقی عامل مهم مرگ در سراسر دنیا هستند. اختلال در عملکرد اندوتلیال، موقعیت های التهابی و استرس اکسیداتیو پیشرو در شروع و پیشرفت بیشتر بیماری های قلبی عروقی مخصوص بیماری های عروق کرونر و نارسایی قلبی هستند. آلبومین یک پروتئین در گردش خون است که عملکردهای متفاوتی دارد. غلظت آلبومین با فاکتورهای مختلفی از جمله میزان سنتز آن، میزان کاتابولیسم، توزیع خارج عروقی و اتلاف اگزوژن مرتبط است. به علاوه وضعیت تغذیه ای و التهاب سیستمیک بر سنتز آلبومین سرم اثر می ‌گذارد. تخمین غلظت آلبومین به پیش‌ بینی ریسک در شرایط کلینیکی مختلف کمک می‌ کند. آلبومین سرم خصوصیات فیزیولوژیکی زیادی دارد: مثلا آنتی اکسیدان، ضد التهاب، ضد انعقاد و ضد تجمع پلاکتی. همچنین نقش مهمی در تبادل مایعات بین غشای مویرگی دارد. درک ارزش پیش آگهی دهنده آلبومین سرم در همه طیف بیماری‌ های قلبی عروقی بسیار مورد توجه است. منبع : مجله آزمایشگاه و تشخیص

مروری بر بیماری رتینوبلاستوما

نویسنده : داریوش فرهود ، هانیه پورکلهر
تاریخ انتشار : 1402/01/05
رتینوبلاستوما نوعی نادر از سرطان چشم است که معمولا در اوایل کودکی، به طور معمول قبل از سن 5 سالگی بروز می کند. این نوع سرطان در شبکیه ایجاد می شود، یعنی همان بافت حساس به نور در پشت چشم که نور و رنگ را تشخیص می دهد. این بیماری شایع ترین نوع سرطان چشم در کودکان است. یک سوم کل رتینوبلاستوماها ارثی هستند، به این معنی که جهش های ژن RB1 در تمام سلول های بدن از جمله سلول های تولید مثل (اسپرم یا تخمک) وجود دارد. مبتلایان به رتینوبلاستوما ارثی ممکن است سابقه خانوادگی این بیماری را داشته باشند و در معرض خطر انتقال ژن جهش یافته RB1 به نسل بعدی باشند. دو سوم دیگر رتینوبلاستوما غیر ارثی است، بدین معنی که جهش های ژن RB1 فقط در سلول های چشم وجود دارد و قابل انتقال به نسل بعدی نیست. منبع : مجله آزمایشگاه و تشخیص

اهمیت تغییرات اپی ژنتیک در بروز سرطان

نویسنده : مهدیه یاوری ، صادق ولیان بروجنی
تاریخ انتشار : 1402/01/05
اپی ژنتیک تغییرات پویا و وراثتی در ژنوم است که مستقل از توالی DNA رخ می دهد. این پدیده نیاز به درهم کنش منســجم با آنزیم های مختلف و سایر اجزای مولکولی دارد. تغییرات اپی ژنتیکی ناهنجار می تواند منجر به شــروع بیان نامناسب ژن ها و ترویج تومورزایی شود. منبع : مجله آزمایشگاه و تشخیص